Σήμερα στην Αμερική, εκτός όλων των άλλων δρώμενων, έχει την 89η απονομή των “Academy Awards” ή όπως είναι γνωστά, είναι “η βραδιά των Oscars”. Μια καλή αφορμή για το Ball Hog, λοιπόν, να κάνει ένα πέρασμα σε ταινίες που μας άφησαν θετικές ή θετικότερες εντυπώσεις. Όλες με κεντρικό άξονα το μπάσκετ. Πιο κάτω θα δείτε μόνο ταινίες, είτε βιογραφικές, είτε μυθοπλασίες, αλλά όχι μπασκετικά ντοκιμαντέρ. Αυτά μπορούμε να τα δούμε με αφορμή το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Ή κάποια άλλη στιγμή εν πάσει περιπτώσει..
Ακολουθεί το πρώτο μέρος με τις μπασκετοταινίες, μείνετε συντονισμένοι για τις υπόλοιπες..
Coach Carter (2005)
Το plot της ταινίας
Ο Ken Carter (Samuel L. Jackson) είναι ένας προπονητής ο οποίος πιάνει δουλειά στο λύκειο που φοίτησε ο ίδιος. Σκοπός του είναι, όχι μόνο να φτιάξει μια ομάδα που θα παίζει καλό μπάσκετ, αλλά να ανεβάσει τους βαθμούς των παικτών του. Τους υποχρεώνει λοιπόν να υπογράψουν συμβόλαια πριν ξεκινήσει η χρονιά όπου τους δεσμεύει να έχουν καλούς βαθμούς και να παρακολουθούν τα μαθήματα, αλλιώς δεν θα έχουν δικαίωμα για να συμμετάσχουν στην ομάδα. Η ομάδα ξεκινάει πολύ καλά, όμως ο προπονητής δεν διστάζει να βρεθεί αντιμέτωπος με ολόκληρη την κοινωνία της περιοχής όταν κλειδώνει το γυμναστήριο, ενώ η ομάδα είναι αήττητη, μαθαίνοντας ότι οι παίκτες του όχι μόνο δεν έχουν τους βαθμούς που είχαν υποσχεθεί, αλλά δεν πατάνε καν στα μαθήματα.
Παρουσία μπασκετάνθρωπου στα credits
Χωρίς αμφιβολία ο Ken Carter θεωρείται ένας μπασκετάνθρωπος, αλλά κάποιον γνωστό δεν θα δείτε στην συγκεκριμένη ταινία.
Δόση αλήθειας/Επαφή με την πραγματικότητα
Αν και η ταινία είναι αληθινή ιστορία, δυστυχώς η συγκεκριμένη συμπεριφορά του coach Carter είναι και κάτι που, δυστυχώς για τους Αμερικανούς, δεν συναντάς συχνά στα high schools.
Άγνωστο trivia της ταινίας
H ταινία είναι τρίτη σε εισπράξεις στην κατηγόρια που αφορούν το μπάσκετ, με $ 67.264.877 εκατ. εισπράξεων.
Παρακαταθήκη που έχει αφήσει
Στις Η.Π.Α. όπου ο επαγγελματισμός έχει χτυπήσει ταβάνι, η συγκεκριμένη ταινία είναι ένα καμπανάκι για το πως θα πρέπει να λειτουργεί το σύστημα της εκπαίδευσης, σε συνδυασμό με την αθλητική δραστηριότητα των παιδιών. Όπως αναφέρει και ο coach Carter σε ένα σημείο της ταινίας (spoiler alert) “τα παιδιά είναι μαθητές-αθλητές, και το μαθητές έρχεται πρώτο”. Σαν παρακαταθήκη θα μπορούσαμε να αναφέρουμε και το πολύ αξιόλογο sountracks cd που έβγαλαν οι υπεύθυνοι της ταινίας, με τραγούδια τα οποία στους πιο μυημένους έγιναν γνωστά χωρίς καν να έχουν δει την ταινία.
Μπασκετικός Βαθμός
Θα πρέπει να γνωρίζεις τα βασικά για να καταλάβεις την ταινία, αλλά μέχρι και στο imdb έχει βαθμό πάνω από 7. Άρα εμείς θα της δώσουμε ένα 8/10
Blue Chips (1994)
Το plot της ταινίας
Ο Nick Nolte εμφανίζεται ως προπονητής κολεγίου που ενεργούσε πάντα by the book. Τα άσχημα αποτελέσματα τον εξωθούν στο να παρακάμψει κανόνες και να προχωρήσει σε recruitment παιχτών, παρέχοντας στις οικογένειές τους κάθε λογής άνεση, κάτι που είναι αντίθετο με τους κανονισμούς της διοργανώτριας αρχής, με τον χαρακτήρα να προσπαθεί να ισορροπήσει μεταξύ σωστού και λάθους.
Παρουσία μπασκετάνθρωπου στα credits
Όχι, δεν μιλάμε για παρουσία/ες, μιλάμε για παρέλαση. Στην ταινία εμφανίζονται οι (βαθιά ανάσα): Shaquille O’Neal, Penny Hardaway, Bobby Knight, Rick Pitino, Bob Cousy, Larry Bird, Jim Boeheim, Jerry Tarkanian, Kevin Garnett, Allan Houston, Bobby Hurley, Rodney Rogers, Calbert Chaney, Rex Walters, Rick Fox, George Lynch, Dick Vitale, Gary Vitti. Honorable mentions οι Ed Stokes και Sasha Hupman, που πέρασαν από την γειτονιά μας. Bonus, η παρουσία του George Raveling, διευθυντή marketing του μπασκετικού τμήματος της Nike.
Δόση αλήθειας/Επαφή με την πραγματικότητα
Στο 100%. Δεν είναι λίγες φορές που έχουν έρθει στο φως στοιχεία που “καίνε” κολέγια για παράνομο recruiting παιχτών.
Άγνωστο trivia της ταινίας
Για να προετοιμαστεί για τον ρόλο του coach Pete Bell, o Nick Nolte πέρασε αρκετό καιρό παρακολουθώντας τον Bobby Knight. Όσοι έχετε δει την ταινία, μπορείτε να θυμηθείτε την ομοιότητα. Όσοι πάλι δεν την έχετε δει, δείτε την και θα την καταλάβετε.
Παρακαταθήκη που έχει αφήσει
Το γεγονός ότι υπάρχει άνθρωπος που εκνευρίζεται πιο πολύ από τον Knight (Nolte) λέει από μόνο του πολλά. Η ταινία αυτή σου δείχνει πως θα ήταν ο Knight αν ήταν ήρεμος. Επιπλέον, ήταν από τις φορές που είδαμε τον Ed O’Neill και αναφωνήσαμε: “Ωχ, ο Al Bundy!”
Μπασκετικός βαθμός
Ρεαλιστικό, χωρίς να κουράζει με την παρέλαση αστεριών. Τι άλλο να ζητήσεις; 8/10.
Heaven is a playground (1991)
Το plot της ταινίας
Πάμε λίγο στη σφαίρα των παλιών μεταμεσονύκτιων προβολών του Mega και τους Star, εκείνων που γράφαμε στο βίντεο. Συνοπτικά, ο Byron Harper είναι προπονητής και διοργανωτής ενός project που στόχο έχει να παίρνει νέα παιδιά από τους κινδύνους της street life και να τους εμπλέκει σε μίνι τουρνουά, όπου θα προσελκύει το ενδιαφέρον κολεγιακών scouters. Το μεγαλύτερο του παράσημο είναι ο θετός του γιος Truth Harrison, που βρίσκεται στην junior χρονιά στο κολέγιο, αλλά έχει αρχίσει να εθίζεται στην κοκαΐνη. Κάποια στιγμή ο Harper συναντά τον λευκό, «πεταμένο» δικηγόρο Zack Telander μπροστά του, ο οποίος τον συμβουλεύει νομικά, ενώ παράλληλα αναλαμβάνει να ασχοληθεί, τόσο με τα μπασκετικά «δεύτερα» prospects του Harper, όσο και με τον μυστήρια αποστασιοποιημένο πρώην αστέρα Matthew. Τα υπόλοιπα στις οθόνες σας1)Κι αν το βρείτε κάπου κάπως, πέρα από μια μεταγλωττισμένη ρώσικη βερσιόν που βρήκα μετά κόπων και βασάνων, να μου το πείτε κι εμένα….
Παρουσία μπασκετάνθρωπου στα credits
Πρώτα και κύρια, ο Bo Kimble – star του θρυλικού Loyola Marymount University, όπου υπό τις οδηγίες του Paul Westhead, πρωταγωνίστησε σε ένα ανορθόδοξο, run’n’gun παιχνίδι, γνωστό ως «Το Σύστημα». Επιπλέον, ο Hakeem Olajuwon παίζει τον αρχηγό μιας ομάδας πρώην φυλακισμένων ονόματι Luther Hakim2)Κλαίω!, ενώ ο Kendall Gill εμφανίζει uncredited στην ομάδα των «καλών» prospects…
Δόση αλήθειας/Επαφή με την πραγματικότητα
Εκτός από το αξιοπρεπές μπάσκετ που παρακολουθεί κανείς (με εξαίρεση το τελευταίο σουτ στην ταινία που η μπάλα στροβιλίζεται εν μέσω βροχής στον αέρα για κανά μισάωρο), η ταινία αποτυπώνει -χωρίς πολλή φαντασία μεν, αλλά με σοβαρότητα και ορθότητα- πολλά κοινωνικά ζητήματα. Ειδικά η σκηνή όπου (MEGA Spoiler!) ο Truth Harrison βγαίνει από το αυτοκίνητο και ξεψυχά μπροστά στις ράγες του τρένου, σου σηκώνει την τρίχα.
Άγνωστο trivia της ταινίας
Το πρώτο είναι πως ο Michael Warren, που υποδύεται τον Byron Harper, έχει υπάρξει, όχι μόνο πρωταγωνιστής της σειράς «Αστυνομικό τμήμα της Χιλ Στριτ», που έπαιζε στη δεκαετία του ’80 η ΕΡΤ2, αλλά και συμπαίκτης του Lew Alcindor σε δύο πρωταθλήματα με το UCLA! Το μεγαλύτερο του παράσημο, όμως, είναι πως είναι πεθερός της Jessica Alba. Το δεύτερο είναι πως αρχικά στη θέση του Kimble ήταν να πρωταγωνιστεί ο sophomore τότε Michael Jordan! Επειδή όμως μέχρι η ταινία να γυριστεί, ο Jordan ήταν στο απόγειο της δόξας του και στον προθάλαμο του πρώτου πρωταθλήματος, δεν έπαιξε ποτέ. Οι παραγωγοί μήνυσαν τον MJ ως υπαίτιο για το «βούλιαγμα» της ταινίας στο box office, αλλά και για το άδοξο τέλος στην καριέρα του σκηνοθέτη Randall Fried3)Σύμφωνα με τον δικηγόρο του, αν η ταινία είχε πετύχει, ο Fried «μπορούσε και θα γινόταν ο νέος Steven Spielberg.. Το δικαστήριο, όχι μόνο αθώωσε τον Jordan, αλλά επέβαλε να του πληρωθούν $ 50.000 επιπλέον στα ασφαλιστικά μέτρα που έκανε!
Παρακαταθήκη που έχει αφήσει
Άγνωστη η ταινία, πασίγνωστο το υπέροχο βιβλίο του ZackRick Telander, το οποίο έχει αφήσει Ιστορία. Η ταινία δεν είναι ακριβής απόδοση του βιβλίου, αφού το τελευταίο γράφτηκε το 1976, εξιστορώντας ιστορίες από pick-up games το 1974, με πρωταγωνιστές τους “Fly” Williams και Albert King4)Περισσότερα για αυτούς σε αφιέρωμα προσεχώς.. Πάντως, η ταινία είναι αρκετά καλή και τρομερά υποτιμημένη, αν σκεφτεί κανείς πως επιχειρεί μια σύνθετη και πολυεπίπεδη σεναριακή δομή.
Μπασκετικός Βαθμός
Φυσικά, το αποτέλεσμα είναι αρκετά μέτριο, αλλά μάλλον ξεχωρίζει από τον σωρό. Μπασκετικά 8/10, κινηματογραφικά 5/10.
Above the Rim (1994)
Το plot της ταινίας
Ο Kyle Watson είναι ένας ταλαντούχος νεαρός που μόλις έχει τελειώσει το Λύκειο και επιδιώκει να πάρει αθλητική υποτροφία από το Georgetown. Όλο το στόρι περιστρέφεται γύρω από τη συμμετοχή του ή μη σε ένα τουρνουά σε ανοιχτό γήπεδο και συγκεκριμένα για το αν πρέπει να αγωνιστεί με την ομάδα του αγαπημένου του και συνετού coach, ή με την ομάδα του gangsta Birdie, που παίζουν όλα τα cool παιδιά. Κάπου εκεί, εμπλέκεται ο απόμακρος Shep, που είναι καθαριστής στο Λύκειο, τα έχει με τη μάνα του Kyle, είναι αδερφός του Birdie και παιχταράς – οπότε αποφασίζει να στηρίξει τον Kyle.
Παρουσία μπασκετάνθρωπου στα credits
Καταρχάς επισημαίνουμε τον πρώην προπονητή του Γκάλη στο κολέγιο, τον Bill Raftery, και τον John Thompson, που “υποδύονται” τους εαυτούς τους ως προπονητές του Seton Hall και Georgetown αντίστοιχα. Επίσης, παίζουν οι θρύλοι του streetball της Νέας Υόρκης5)Προσεχώς εκτενές αφιέρωμα και σε αυτούς. James “Speedy” Williams και Richard “Pee Wee” Kirkland.
Δόση αλήθειας/Επαφή με την πραγματικότητα
Γενικά, το ωραίο, τόσο σε αυτή, όσο και σε άλλες ταινίες, όπως για παράδειγμα τόσο την ακριβώς ανωτέρω αναφερθείσα, αλλά και αυτή που ακολουθεί, είναι ότι βλέπεις γνωστές φάτσες, οι οποίες ξέρουν να παίζουν αρκετά, έως πολύ καλό μπάσκετ. Σημειώνουμε για παράδειγμα τους Duane Martin (Kyle στο “Above the Rim”, Willie στο “White Men Can’t Jump”), Cylk Cozart (Robert στο “White Men Can’t Jump”, Andre στο “Heaven is a playground”), Nigel Miguel (Flight στο “White Men Can’t Jump”, Casey Caldwell στο “Heaven is a playground”) μεταξύ άλλων.. Από αυτήν την άποψη, το θέαμα που βλέπουμε είναι αρκετά καλό και πειστικό.
Άγνωστο trivia της ταινίας
Η ηθοποιός Tonya Pinkins που παίζει τη μάνα του Kyle είναι στην πραγματικότητα μόλις τρία χρόνια μεγαλύτερη του -ok, είπαμε ότι υπάρχουν ανήλικες μητέρες στα γκέτο, αλλά όχι κι έτσι ρε παιδιά. Επίσης, για κάποιο λόγο, στο κρίσιμο παιχνίδι, η bandana του coach/owner “Birdie”/2Pac αλλάζει πλευρά καμιά δεκαριά φορές.
Παρακαταθήκη που έχει αφήσει
Γενικά, οι κοινωνιολόγοι, ιστορικοί, και σινεφίλ του μέλλοντος θα κοιτάζουν με γνήσια απορία αυτή τη ρημάδα τη δεκαετία του ’90 από την οποία, όσο απομακρυνόμαστε, τόσο περισσότερο sui generis μοιάζει. Μια εποχή στην οποία ήταν cool να κυκλοφορείς ξεβράκωτος μιμούμενος τον μυθικό Tupac Shakur (εδώ, στο ρόλο του Birdie), ή να βλέπεις τον Marlon Wayans σε κωμικούς (ή οποιουσδήποτε) ρόλους. Γενικά, ήταν η εποχή που το αστέρι του 2Pac βρισκόταν στα ύψη, οπότε είχε θεωρηθεί “relevant” να κάνει και καμιά ταινιούλα, να δημιουργήσει και ένα soundtrack για λογαριασμό της Death Row, και φυσικά, μαύρος ράπερ από τα γκέτο, τι καλύτερο από ταινία για μπάσκετ; Τέλος πάντων.
Μπασκετικός Βαθμός
Μπασκετικά 7/10. Κινηματογραφικά 2/10.
White Men Can’t Jump (1992)
Το plot της ταινίας
Ωπ, εδώ είμαστε. Ο Woody Harrelson και Wesley Snipes γνωρίζονται ανορθόδοξα και αποφασίζουν να γίνουν θρύλοι σε αυτοσχέδια “μονά” και σε τουρνουά… και στην πορεία να βγάλουν και λεφτά από στοιχήματα! Την παράσταση κλέβουν οι πειστικότατες μπασκετικές ικανότητες των Snipes-Harrelson και η φοβερή και τρομερή Rosie Perez ως ζευγάρι με τον τελευταίο.
Παρουσία μπασκετάνθρωπου στα credits
Βεβαιότατα. Ο Marques Johnson ήταν σπουδαίος forward στην pre-Bird’n’Magic era, θρύλος με το UCLA όπου κατέκτησε τον τίτλο το 1975, πέντε φορές All-Star και τρεις φορές μέλος All-NBA ομάδων από το 1979 ως το 1981. Έπαιξε τον Raymond στο “White Men Can’t Jump” και τον Mel στο “Blue Chips”. Από την άλλη, ο Freeman Williams, έγινε, όπως και ο Johnson, pick πρώτου γύρου το 1978, μετά από μια λαμπρή καριέρα στο Portland State, που τον βρήκε δεύτερο σκόρερ όλων των εποχών στο NCAA, μετά τον Pete Maravich. Στο ΝΒΑ δεν είχε τόσο μεγάλο impact, παίζοντας μόλις έξι σεζόν με 14,7 ppg. Στην ταινία παίζει τον θρύλο των playground Duck Johnson. Α ναι! Κάπου κάνει και μια cameo εμφάνιση ως streetballer o Gary Payton, αλλά ακόμα δεν έχει καταφέρει κανείς να το βρει6)Αυτή τη στιγμή, ο Χάτσιος ανοίγει καρτέλα και ξεκινάει να παρακολουθεί καρέ-καρέ την ταινία, υποκύπτοντας στην ψυχαναγκαστική διαταραχή του..
Δόση αλήθειας/Επαφή με την πραγματικότητα
Οk, η ταινία δεν περιγράφει και κάποιο σοβαρό κοινωνικό ζήτημα, εκτός από την χαλαρή και αισιόδοξη πλευρά της πολιτισμικότητας του streetball. Τον στόχο της πάντως τον πετυχαίνει, και -όπως ήδη αναφέραμε- το δίδυμο των πρωταγωνιστών παίζει πραγματικά καλό μπάσκετ. Προς επίρρωση αυτού, ο παλαίμαχος Bob Lanier που προσλήφθηκε για να τους κοουτσάρει, ισχυριζόταν πως και οι δύο ήταν επιπέδου Division III του NCAA, με τον Harrelson να είναι ελαφρά καλύτερος.
Άγνωστο trivia της ταινίας
…όχι αρκετά καλός ωστόσο για να νικήσει σε μονό τον Lanier, αφού όταν τον προκάλεσε, ο θρύλος των Pistons τον ξεφτίλισε. Επίσης, σε μια απίστευτη ειρωνεία της τύχης, ο Harrelson καρφώνει σε μπασκέτα ύψους 2,9 μέτρων αφού σε τρίμετρη δεν μπορούσε να καρφώσει!
Παρακαταθήκη που έχει αφήσει
Πρώτα και κύρια, ο θρυλικά cult τίτλος. Χαλαρή ταινία, από αυτές που νομίζεις πως φτιάχτηκαν απλώς για να γουστάρει κάποιος, χωρίς τίποτα το ιδιαίτερο ερμηνευτικά, σκηνοθετικά ή σεναριακά -ειδικά αφηγηματικά, η ταινία είναι οριακά ασυνάρτητη7)Πως μιλάει ο Μαυράκης στο ραδιόφωνο για τους γνωρίζοντες; Έτσι ακριβώς!. Παράλληλα, βρίθει λαθών και goofs, ενώ οι ηθοποιοί της θα πρέπει να έβγαλαν το πιο ξεκούραστο, ευχάριστο “μεροκάματο”. Ειλικρινά, δεν ξέρω αν γυρίστηκε το οτιδήποτε δεύτερη φορά. Όμως, είναι τόσο διαολεμένα ανούσια και τόσο pure πλάκα, που τελικά το “White Men Can’t Jump” είναι σπουδαία cool και αβασάνιστα “fun” ταινία – όσο εντυπωσιακό κι αν ακούγεται, ο Kubrick δήλωνε πως την λάτρευε! Το δε “Billy Hoyle” το έχω δει σε εκατοντάδες avatars και nicknames σε forums όλα αυτά τα χρόνια, με πρώτο και καλύτερο τον Γιάννη Χάτσιο8)Που θα απαντήσει σε επιμέρους διαφωνίες του προσεχώς..
Μπασκετικός Βαθμός
7/10 για την κινηματογραφική φάση, 9/10 για το μπάσκετ.
Hoop Dreams (2004)
Το plot της ταινίας
Οι Steve James και Frederick Marx ακολούθησαν για πέντε συνολικά χρόνια τις πορείες του William Gates και του Arthur Agee δύο νεαρών από το ghetto του Chicago, που προσπαθούσαν να φοιτήσουν στο κολέγιο και να γίνουν επαγγελματίες μπασκετμπολίστες.
Παρουσία μπασκετάνθρωπου στα credits
Η παρουσία του Isiah Thomas, σαν ινδάλματος που αντιπροσωπεύει το άπιαστο όνειρο που δεν θα αγγίξουν τα παιδιά κυριαρχεί. Ο Bobby Knight και ο Dick Vitale εμφανίζονται φευγαλέα σαν κομμάτια της αδίστακτης κρεατομηχανής του κολεγιακού μπάσκετ.
Δόση αλήθειας/Επαφή με την πραγματικότητα
Η απόλυτη καταγραφή της αδυσώπητης πραγματικότητας.
Άγνωστο trivia της ταινίας
Η μη υποψηφιότητα της ταινίας για το Όσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ, προκάλεσε τέτοια κατακραυγή που η Ακαδημία υποχρεώθηκε να αλλάξει τη διαδικασία, προκειμένου να επιλέγουν τις ταινίες κυρίως συνάδελφοι ντοκιμαντερίστες. Κάπως έτσι φθάσαμε στη φετινή χρονιά κατά την οποία τα πέντε ντοκιμαντέρ είναι όλα φανταστικά και παρουσιάζουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον από τα φιλμ υποψήφια για Καλύτερη Ταινία. Λίγα χρόνια έπειτα γυρίστηκε ένα απόλυτα άχρηστο sequel/remake, με πρωταγωνιστή τον νεαρό Patrick Beverley.
Παρακαταθήκη που έχει αφήσει
Συγκλονιστική καταγραφή της αμερικάνικης κοινωνίας,αντίστοιχη μονάχα με το “Τhe Wire” και τα έργα του Κάρολου Ντίκενς.
Μπασκετικός Βαθμός
10/10
| ↑1 | Κι αν το βρείτε κάπου κάπως, πέρα από μια μεταγλωττισμένη ρώσικη βερσιόν που βρήκα μετά κόπων και βασάνων, να μου το πείτε κι εμένα… |
|---|---|
| ↑2 | Κλαίω! |
| ↑3 | Σύμφωνα με τον δικηγόρο του, αν η ταινία είχε πετύχει, ο Fried «μπορούσε και θα γινόταν ο νέος Steven Spielberg. |
| ↑4 | Περισσότερα για αυτούς σε αφιέρωμα προσεχώς. |
| ↑5 | Προσεχώς εκτενές αφιέρωμα και σε αυτούς. |
| ↑6 | Αυτή τη στιγμή, ο Χάτσιος ανοίγει καρτέλα και ξεκινάει να παρακολουθεί καρέ-καρέ την ταινία, υποκύπτοντας στην ψυχαναγκαστική διαταραχή του. |
| ↑7 | Πως μιλάει ο Μαυράκης στο ραδιόφωνο για τους γνωρίζοντες; Έτσι ακριβώς! |
| ↑8 | Που θα απαντήσει σε επιμέρους διαφωνίες του προσεχώς. |
