Το καλό με το μπάσκετ στην «άλλη πλευρά του Ατλαντικού» είναι πως δεν σταματά να μας τροφοδοτεί με ειδήσεις. Είναι τόσο προχωρημένο και ανολοκλήρωτο το σύστημα και τόσοι πολλοί οι εμπλεκόμενοι «παίκτες», που διαρκώς – ακόμα και με ασήμαντες αφορμές – δημιουργεί νέα ζητήματα και διάλογο.
Με ένα από αυτά, που βάζει στο επίκεντρο τον James Wiseman, τον Penny Hardaway, το πανεπιστήμιο του Memphis και το NCAA, αποφάσισαν να ασχοληθούν οι Κοσμάς Καψάλης και Άρης Τόλιος.
Αργά τα ξημερώματα της Παρασκευής ώρα Ελλάδας, δηλαδή την ώρα που Έλληνες οπαδοί του αμερικάνικου μπάσκετ κρατάνε τα μάτια τους ανοιχτά με μανταλάκια για να κλέψουν τον επόμενο sleeper από την free agency της λίγκας τους στο fantasy, έσκασε στα κινητά όλων μας το παρακάτω τιτίβισμα.
The NCAA has ruled Memphis F/C James Wiseman — the possible No. 1 overall pick in 2020 NBA Draft — ineligible, his lawyers said in Memphis.
— Adrian Wojnarowski (@wojespn) November 8, 2019
Για όσους δεν είναι ούτε στο ελάχιστο hipsters, ώστε από τον Νοέμβρη να περιμένουν «πως και πως» να δουν το #1 του επόμενου draft, ο James Wiseman είναι η ναυαρχίδα της σπουδαιότερης recruiting class σε όλο το NCAA για το 2019, των Memphis Tigers. Αν τυχόν σας έχει διαφύγει, πρόκειται για κάτι που θυμίζει Embiid και Anthony Davis και μάλιστα σε έκδοση αριστερόχειρα…!
Προπονητής στους Memphis Tigers είναι ο γνωστός μας Penny Hardaway, ο οποίος έκανε μια φανταστική στρατολόγηση παικτών, με τον five star recruit Precious Achiuwa και τους four star recruits DJ Jeffries1)ο οποίος είχε δεσμευτεί αρχικά στο Kentucky, Boogie Ellis2)ο οποίος είχε δεσμευτεί αρχικά στο Duke, Lester Quinones, Malcolm Dandridge και Damion Baugh3)To rivals.com τους τοποθετεί όλους πλην των Dandridge – Baugh ως “five star recruits” ενώ το ESPN τοποθετεί σε αυτή την κατηγορία τους Achiuwa – Jeffries. Για πρώτη φορά μετά από 11 χρόνια, η καλύτερη φουρνιά recruits δεν ανήκει σε Duke ή Kentucky αλλά στο Memphis.
Κερασάκι στην τούρτα, ήρθε να προστεθεί ο James Wiseman, top recruit της επομένης χρονιάς, ο οποίος προτίμησε το Memphis από το Kentucky και θα κάνει αρκετές ομάδες τα tankάρουν για να αυξήσουν έστω και κατά μερικά δεκαδικά παραπάνω τις σταθμισμένες πιθανότητες τους στο επόμενο draft για το #1 pick.
Στα δύο πρώτα του ματς με τους Tigers, o Wiseman έχει γράψει 22,5 ppg, 10 rpg, 4 bpg και 83,3% στα σουτ – θραύση δηλαδή, έστω και απέναντι στα αδύναμα South Carolina State και Illinois – Chicago, που διαλύθηκαν με 33 και 46 πόντους διαφορά αντίστοιχα.
The Wiseman and the Donor
To απόγευμα της Παρασκευής, ο Leslie Ballin, από τους γνωστότερους νομικούς του Memphis, ανακοίνωσε ότι το NCAA θεωρεί πως ο Wiseman δεν πληροί τις προϋποθέσεις να αγωνιστεί, κι ότι έχει κατατεθεί αγωγή εναντίον αυτής της απόφασης. Λίγα λεπτά αργότερα, αρμόδιο δικαστήριο της πολιτείας Shelby εξέδωσε περιοριστική εντολή εναντίον της απόφασης του NCAA, με αποτέλεσμα ο Wiseman να φτάσει στο γήπεδο 40 λεπτά πριν την έναρξη του αγώνα όπου και τελικώς αγωνίστηκε. Στο ημίχρονο της αναμέτρησης, ήρθε από το NCAA η ακόλουθη ανακοίνωση..
NCAA statement on James Wiseman: pic.twitter.com/B4hClOQxMj
— NCAA News (@NCAA_PR) November 9, 2019
Ποιος είναι ο ισχυρισμός πίσω από την απόφαση;
Ο Hardaway έχει αποδεδειγμένα δώσει $11.500 στην οικογένεια του Wiseman ως «έξοδα μετακόμισης» στο Memphis το 2017. Βεβαίως, ο Hardaway ανέλαβε τον Μάρτιο του ’18 προπονητής των Tigers, οπότε θεωρητικά δεν προκύπτει κάποια οργανική του σχέση με τα συμφέροντα του κολεγίου τη στιγμή που χρηματοδοτεί την οικογένεια Wiseman. Όμως, ταυτόχρονα, ο Penny -απόφοιτος του Memphis και ο ίδιος- είχε δωρίσει ένα εκατομμύριο το 2008, έντεκα χρόνια πίσω, δηλαδή κατά την τελευταία του σεζόν στο ΝΒΑ, στο Memphis Sports Hall of Fame. Με βάση αυτό, το NCAA τον θεωρεί “booster” του προγράμματος των Tigers και διαχρονικά εμπλεκόμενο στα συμφέροντα του πανεπιστημίου, ακόμα κι αν δεν αναλάμβανε ποτέ προπονητής ή διοικητικός παράγοντας στην ομάδα.
Σε ότι αφορά δε το “likely ineligible”, ουσιαστικά το NCAA λέει στο Memphis: «μέχρι να τελεσιδικήσει δικαστική απόφαση, παίζετε τον Wiseman με δικό σας ρίσκο». Την ίδια ώρα, το Memphis ισχυρίζεται πως όλα τα παραπάνω ήταν στη διάθεση του NCAA μήνες πριν, μελετήθηκαν όλα τα σχετικά έγγραφα και δεν προέκυψε κανένα πρόβλημα.
Και εδώ είναι που προκύπτουν μια σειρά από ερωτηματικά.
A player’s coach
Καταρχάς, είναι βάσιμο ως επιχείρημα4)όχι κατ’ ανάγκη αληθινό, όμως σίγουρα βάσιμο ότι η σχέση του Hardaway με τον James Wiseman ήταν παράγοντας που πρόσθετε πόντους στην ανάληψη προπονητικών καθηκόντων του Penny στο Memphis. Το καλοκαίρι του 2016, στα 15 του, ο Wiseman ήταν ήδη 2,06 σε ύψος και ένα από τα σπουδαιότερα 25 ταλέντα του γυμνασίου σύμφωνα με το ESPN. Μέσα στους επόμενους μήνες και μέσα από το Nike Elite Youth Basketball League, o Wiseman βρέθηκε στην Team Penny, την ομάδα του Hardaway. Η ιδιαίτερη σχέση που ανέπτυξαν φαίνεται πως ήταν καθοριστικός παράγοντας, ώστε, ο Wiseman να αφήσει το Nashville, να μετακομίσει στο Memphis και να πάει Λύκειο στο τοπικό Memphis East, σχολείο στο οποίο ο Penny είχε στο μεταξύ αναλάβει καθήκοντα προπονητή. Εκεί μάλιστα, την τελευταία χρονιά του Hardaway ως προπονητή, κατέκτησαν μαζί τον πολιτειακό τίτλο. Το διάστημα αυτό, στην μετάβαση δηλαδή του Wiseman και της μητέρας του από το Nashville στο Memphis, δόθηκαν αυτά τα $11.500 που αναφέρθηκαν πιο πάνω.
Στη συνέχεια, ο Hardaway ανέλαβε προπονητής στο πανεπιστήμιο του Memphis την άνοιξη του 2018, αντικαθιστώντας έναν σημαντικό προπονητή του NCAA, τον Tubby Smith, ο οποίος είχε γράψει σπουδαία διαδρομή στα τέλη του ’90 με το Kentucky ως διάδοχος τότε του Rick Pitino. Ο Smith είχε αποτύχει να πάει το Memphis στο τουρνουά του NCAA για πέντε συνεχόμενα χρόνια, ενώ η απουσία επιτυχιών εστιαζόταν και στο γεγονός ότι δεν μπορούσαν εδώ και πολλά χρόνια να κάνουν recruiting της προκοπής κι επομένως αντικατέστησαν έναν πολύπειρο προπονητή που απέτυχε σε αυτόν τον τομέα (τουλάχιστον, αν όχι συνολικά) με τον “native son” Hardaway, ο οποίος θα μπορούσε να τα καταφέρει καλύτερα -πολλώ δε μάλλον, όταν ξεκίναγε με έναν «άσο στο μανίκι» ως ο άνθρωπος που μπορούσε να κρατήσει στα όρια του Memphis τον James Wiseman.
Οι φιλοδοξίες τους επιβεβαιώνονται στο έπακρο, κι ο Penny στην πρώτη του κανονική χρονιά ως head coach στο Memphis στήνει μια φανταστική ομάδα πρωτοετών με αιχμή του δόρατος τον Wiseman.
Άρα, προτού προχωρήσουμε, συνοψίζουμε ορισμένα συμπεράσματα.
Ενώ ο Wiseman αρχίζει να ξεπετάγεται μπασκετικά, γνωρίζει τον Penny Hardaway, οι δυο τους… «ερωτεύονται παράφορα» ο ένας τον άλλον ως προπονητής και παίκτης και αποφασίζουν να χαράξουν κοινή διαδρομή. Παίζουν μαζί στις μικρές λίγκες, στη συνέχεια ο Penny φέρνει στο Memphis East τον Wiseman το ίδιο καλοκαίρι που προβιβάζεται από assistant σε head coach, ο Wiseman κάνει θραύση και στη συνέχεια, τον φέρνει και στο University of Memphis, ένα χρόνο μετά το πολιτειακό πρωτάθλημα τους, τη στιγμή που τελειώνει το λύκειο ο James. Μέσα δε σε αυτά τα δύο χρόνια, ο Penny πιθανότατα έχει βγάλει φήμη ως recruiter γενικότερα, αλλά ειδικότερα του Wiseman.
Αλλά!! Μια δεκαετία και βάλε πριν, ο Hardaway, γέννημα θρέμμα του Memphis και απόφοιτος του ίδιου πανεπιστημίου, δωρίζει $1 εκατ. και σύμφωνα με τους κανόνες του NCAA, θεωρείται εσαεί booster του προγράμματος.
Όλα αυτά μπορεί να συγκροτούν μια ισχυρή σχέση και ένα εξίσου ισχυρό επιχείρημα, τόσο για τις σχέσεις του Hardaway με το Memphis, όσο και του ίδιου με τον Wiseman. Και με βάση τους κανόνες του κολεγιακού αθλητισμού, όντως να υπάρχει νομικό κώλυμα. Κάπου εδώ όμως ξεκινάει και παραλογισμός και η υποκρισία.
Δεν χρειάζεται να τονίσουμε ή να υπερθεματίσουμε τις πρακτικές recruiting που κυριαρχούν στο κολεγιακό πρωτάθλημα. Τις αποτυπώνει πάρα πολύ εύστοχα η πολύ γνωστή και μέτρια ταινία “Blue Chips”, στην οποία έπαιζε και ο ίδιος ο Penny. Για να το πούμε πολύ απλά, είναι δεδομένο πως παίκτες σαν τον Wiseman (και όχι μόνο), δεν φτάνουν έτσι απλά σε ένα κολέγιο. Προφανώς, δεν είναι αθέμιτο να θέλουν ακόμα και τέτοιοι παίκτες να παίξουν για τον αγαπημένο τους προπονητή.
Αν, ωστόσο, βάλουμε τα πράγματα στη σωστή τάξη μεγέθους, το να θεωρηθούν τα $11.500 «δωροδοκία» ή «ανταμοιβή» ή ο Hardaway εφ’ όρου ζωής υπόγειος λομπίστας για λογαριασμό του Memphis (στο “Blue Chips” ονομάζονταν “friends of the program”) είναι το λιγότερο ακραίο. Επέλεξε ο Wiseman το Memphis επειδή εκεί προπονεί ένας άνθρωπος τον οποίο θεωρεί μέντορα; Πιθανότατα. To έκανε επειδή πήρε από αυτόν 10 χιλιάρικα; Ασχολίαστο..
Είναι επίσης αστείο ότι ο Hardaway, ότι και να κάνει στη ζωή του μετέπειτα, θα θεωρείται πάντα «φίλος του προγράμματος» λόγω της δωρεάς του 11 χρόνια πριν και υπό αυτή την έννοια, δεν θα μπορεί να εμπλέκεται σε οποιαδήποτε οικονομική σχέση, πρόσκαιρη ή μόνιμη, με κάποιον αθλητή των Memphis Tigers όσο ζει. Σε καμία περίπτωση, δεν πρόκειται να επικροτήσουμε παράτυπες πρακτικές στρατολόγησης νέων παιδιών στον αθλητισμό, ιδιαίτερα όταν γίνονται ως «δωράκι». Απλώς, αν μπροστά μας έχουμε όλη την αλήθεια των γεγονότων5)Σημείωση: Προφανώς, είναι πολύ πιθανότερο τα εντεκάμισι αυτά χιλιάρικα να ήταν ένα «έναντι» ή ένα μόλις κομμάτι και άλλων χρηματικών ροών και διευκολύνσεων από τον Penny στον Wiseman, παρά να είναι αυτό καθαυτό το σύνολο της… «δωροδοκίας». Και πάλι, όμως, όπως γράψαμε, γράφουμε με βάση όσων βγήκαν στην επιφάνεια και αυτών, πάνω στα οποία το NCAA, στοιχειοθετεί την υπόθεση., τότε η κατηγοριοποίηση του Hardaway ως τέτοιου είδους recruiter, αδυνατίζει το επιχείρημα, παρά το ενισχύει.
Κλείνοντας το σχετικό θέμα, στα μέσα Νοέμβρη εκδικάζεται η υπόθεση. Το αν θα βγει οριστική απόφαση, ή αν θα τραβήξει αρκετά δεν το ξέρουμε. Σύμφωνα με τους κανόνες, υπάρχει παράβαση και μπορεί να μηδενιστεί το σχολείο ή να μην επιτραπεί στον παίκτη να αγωνιστεί. O αντίλογος είναι ότι το NCAA ήξερε για αυτά τα χρήματα από τον περασμένο Μάιο, δεν ήταν κάτι που ανακάλυψαν μόνοι τους. Το ζήτημα αυτό με τον Wiseman προέκυψε και όσο ήταν στο Λύκειο. Τότε, η υπόθεση τράβηξε τόσο, που τελείωσε η χρονιά και δεν μπορούσε πλέον να γίνει κάτι. Μέχρι τότε, ο Wiseman θα παίζει πιθανότατα παίρνοντας ρίσκο μαζί με το σχολείο σε κάθε παιχνίδι ξεχωριστά.
Σε συνολικότερο σχόλιο όμως, το ζήτημα, όμως, επαναφέρει στην κουβέντα, για άλλη μια φορά, την δομή και λογική του NCAA: μιας βαριάς αθλητικής βιομηχανίας, στην οποία τα αθλητικά κολέγια αντλούν πόρους πρώτον, από τέτοιου είδους φοροαπαλλακτικές δωρεές, δεύτερον, από τα δίδακτρα, τρίτον, από τα αμύθητα ποσά που εισρέουν από εισιτήρια, merchandising και τηλεοπτικά δικαιώματα και τέταρτον, από την απόλυτα δωρεάν υπεραξία που προσφέρουν οι αθλητές του NCAA και οικειοποιούνται από κοινού κολέγια και αρχή. Να είναι σε θέση μια τέτοια βιομηχανία να επιβάλλει τόσο αυστηρούς κανόνες, να μπορεί να ερμηνεύσει τη δωροδοκία τόσο πολύ κατά το δοκούν, την ώρα που κερδοσκοπεί ξεδιάντροπα πάνω στο ταλέντο νέων παιδιών, είναι τουλάχιστον εξοργιστικό.
Δεν ξέρουμε αν αυτή η απόφαση διακατέχεται από κάποιου είδους φαβοριτισμό υπέρ των μεγάλων κολεγίων και ενάντια στο Memphis ή κάποια συνωμοσία που εκδικητικά ύφαναν οι Krzyzewski – Calipari που έχασαν παίκτες μέσα από τα χέρια τους από τον Hardaway. Ακόμα και μια θεωρία συνωμοσίας, ωστόσο, όπως αυτή, δεν χρειάζεται να πηγαίνει τόσο μακρυά -μακρύτερα, δηλαδή, από τον απλό αναστοχασμό γιατί στην ευχή δεν έχει διεξαχθεί έρευνα εδώ και δεκαετίες στο recruiting που κάνουν τα μεγάλα κολέγια. Στην πραγματικότητα, μόνος χαμένος από όλο αυτό -προσωρινά τουλάχιστον- θα βγει ο Wiseman, αφού ακόμα και αυτή η απώλεια μιας “one and done” χρονιάς του πριν πάει στο ΝΒΑ μπορεί να του στοιχίσει σε διάφορα επίπεδα6)Σκεφτείτε απλώς το εξής: αν εξαιτίας ενός χρόνου αδράνειας, επηρεαστεί η θέση του Wiseman στο ερχόμενο draft (πολύ δύσκολο, αλλά και πάλι), θα λάβει άλλο συμβόλαιο ως rookie από ότι αν ήταν #1 pick.
Pretty much forgotten in this James Wiseman controversy is @CoachTubbySmith exile from Memphis. Tubby was made out to be the ”villain” when he was fired after just 2 seasons. Fact is, the good ole Memphis boys needed the job to be open so they could hire Penny. Plain & simple.
— Oscar Combs (@wildcatnews) November 9, 2019
Με το ρίσκο βέβαια που πήρε το Memphis στην δικαστική μάχη που μπαίνει κόντρα στο NCAA μπαίνει στη λίστα των φωνών που δυναμώνουν σιγά σιγά κόντρα σε αυτό.
Λίγες βδομάδες πριν, στο Μπαρμπέρικο του LeBron James βρέθηκε, μεταξύ άλλων, ο Ed O’Bannon, πρωταθλητής με το UCLA του κολεγιακού τίτλου το 1995 και ανθρώπου που πρωτοστάτησε στη μήνυση κόντρα στο NCAA, επειδή το δεύτερο έβγαλε βιντεοπαιχνίδι με την εικόνα του πρώτου χωρίς φυσικά εκείνος να πάρει ποτέ ούτε cent. Εκεί λοιπόν, ο Gavin Newsom, κυβερνήτης της Καλιφόρνια(ς) υπέγραψε το νόμο, γνωστό πλέον ως Fair Pay to Play Act σύμφωνα με τον οποίο, από το 2023, αθλητές κολεγίων (φυσικά όλων των αθλημάτων) της συγκεκριμένης πολιτείας, μπορούν να διαχειριστούν την εικόνα τους, κάνοντας τα λεγόμενα endorsements. Το αν θα δούμε άμεσα αποτελέσματα του ψηφίσματος αυτού, με τα κολέγια της Καλιφόρνια να μαγνητίζουν top recruits μένει να το δούμε. H απάντηση του NCAA στο Fair Pay to Play Act είναι η απειλή να διώξει τα Καλιφορνέζικα σχολεία λόγω πλεονεκτήματος.
Δεν υπάρχει επιμύθιο εδώ ούτε πλευρά να επιλέξει κάποιος. Η αλήθεια είναι μία: είτε χρησιμοποιώντας τους μισθούς των αθλητών ως εργαλείο είτε επιδιώκοντας πιο ελαστική μεταχείριση στο recruiting, αυτή τη στιγμή τα κολέγια ξεκινούν να επαναστατούν απέναντι στο NCAA.
| ↑1 | ο οποίος είχε δεσμευτεί αρχικά στο Kentucky |
|---|---|
| ↑2 | ο οποίος είχε δεσμευτεί αρχικά στο Duke |
| ↑3 | To rivals.com τους τοποθετεί όλους πλην των Dandridge – Baugh ως “five star recruits” ενώ το ESPN τοποθετεί σε αυτή την κατηγορία τους Achiuwa – Jeffries |
| ↑4 | όχι κατ’ ανάγκη αληθινό, όμως σίγουρα βάσιμο |
| ↑5 | Σημείωση: Προφανώς, είναι πολύ πιθανότερο τα εντεκάμισι αυτά χιλιάρικα να ήταν ένα «έναντι» ή ένα μόλις κομμάτι και άλλων χρηματικών ροών και διευκολύνσεων από τον Penny στον Wiseman, παρά να είναι αυτό καθαυτό το σύνολο της… «δωροδοκίας». Και πάλι, όμως, όπως γράψαμε, γράφουμε με βάση όσων βγήκαν στην επιφάνεια και αυτών, πάνω στα οποία το NCAA, στοιχειοθετεί την υπόθεση. |
| ↑6 | Σκεφτείτε απλώς το εξής: αν εξαιτίας ενός χρόνου αδράνειας, επηρεαστεί η θέση του Wiseman στο ερχόμενο draft (πολύ δύσκολο, αλλά και πάλι), θα λάβει άλλο συμβόλαιο ως rookie από ότι αν ήταν #1 pick |
Με το που έσκασε η είδηση κι εμένα ήρθαν στο μυαλό μου τα ονόματα των Σιζέφσκι-Καλιπάρι 😂
Έχει δεχτεί εντονότατη κριτική και πίεση τελευταία το NCAA και το να μην αφήσει το νο. 1 (πιθανόν) το επερχόμενου ντραφτ να παίξει θα δημιουργούσε περισσότερες αντιδράσεις.