Kareem the Excellent

Πως γράφεις ένα κείμενο για έναν τέτοιο αθλητή;

Πως μπορείς να γράψεις το οτιδήποτε για τον άνθρωπο που «μίλαγε» τόσο πολύ όσο αγωνιζόταν και μίλαγε (χωρίς εισαγωγικά) τόσο πολύ, αφότου σταμάτησε;

Στην πραγματικότητα, ο κόσμος δεν είναι εξοικειωμένος με την ιδέα να μην ακούει νέα από αυτόν. Είναι στη ζωή μας από όταν τελείωσε το γυμνάσιο, κοντά εξήντα χρόνια πίσω. Συνεχόμενα.

Και ποτέ ως «έξτρα», ως «γκεστ» ή ως «γλάστρα». Αλλά ως πρωταγωνιστής.

Δεν ήθελε ποτέ να τραβάει την προσοχή. Γι’ αυτό και δεν την τράβαγε ποτέ για άλλους λόγους. Όμως, ήθελε, όταν μιλάει, η φωνή του να ακούγεται. Και πραγματικά, έκανε ότι πέρναγε από το χέρι του για να το καταφέρει.

Αυτός είναι ο Lew Alcindor. O “Cap”. O «Ευγενής, Υπηρέτης του Παντοδύναμου».

O Kareem Abdul – Jabbar.

Non serviam

“I don’t smile, because they don’t say anything funny. I mean, like, I just react to people the way the come off, you know… I mean, if you come off like you don’t know anything, that’s how I’m gonna react to you”.

– Kareem Abdul – Jabbar, “Kareem: Minority of One“

Στον κόσμο του θεάματος, ο Kareem Abdul-Jabbar έρχεται στο μυαλό πρώτα ως ένας αδιανόητος αθλητής, στη συνέχεια ως άνθρωπος με πολιτικές και κοινωνικές ευαισθησίες και μετά…

Και μετά, τέλος. Τίποτα άλλο. Οτιδήποτε άλλο είναι απλώς άγνωστό, επειδή ο ίδιος το θέλησε. Τόνοι μελανιού (και ψηφιακού) έχουν χυθεί για τη ζωή του, λεπτομέρειες για το πως μεγάλωσε, τις απόψεις του, τα αγωνιστικά του επιτεύγματα φυσικά. Αλλά, όσα κι αν γραφτούν, όσα κι αν πει, κανείς ποτέ, σε έναν κόσμο που η αναγνωρισιμότητα ταυτίζεται με την ορατότητα και τη διασημότητα, δεν θα μπορεί να ισχυριστεί ότι «γνωρίζει» τον Kareem Abdul-Jabbar.

Σχεδόν σε όλη την ενήλικη ζωή του, μικρόφωνα έμπαιναν μπροστά στο στόμα του, λέξεις σημειώνονταν μπροστά στα μάτια του, απόψεις γράφονταν και εκφέρονταν για τον ίδιο. Τι είναι. Πως αισθάνεται.

Ο ίδιος μπορούσε μόνο να αναρωτηθεί. «Τι στο διάολο θέλετε από εμένα;».

Ήταν ευφραδής, είχε δομημένο λόγο και σκέψη. Αν το πρόβλημα δεν ήταν οι λέξεις του, ήταν το ύφος του.

Ήταν μειλίχιος, ήρεμος, χωρίς εντάσεις ή ξεσπάσματα. Αν το πρόβλημα δεν ήταν το ύφος του, ήταν οι επιλογές του.

Ήταν γεμάτος ανησυχίες, σύγχρονος με οποιονδήποτε άνθρωπο της γενιάς του, απλώς αυτός ήταν πολύ διάσημος. Αν το πρόβλημα δεν ήταν οι επιλογές του, τότε τι;

Αν ένας άνθρωπος ασκεί ένα προς ένα, απαρέγκλιτα τα ατομικά του δικαιώματα στην «Χώρα των Ελεύθερων και Πατρίδα των Γενναίων», τότε τι;

Τότε πολύ απλά, δεν έκανε αυτό που έπρεπε.

«Ναι, αφού είμαι διάσημος θα μιλήσω. Αλλά δεν θα κάνω τίποτα από ότι μου λέτε».

Στη χώρα που η κοινωνική της δυναμική έχει καθοριστεί όσο τίποτα από τον φιλελευθερισμό και τις φυλετικές ανισότητες, ο Kareem ήθελε ένα πράγμα μόνο. Αυτό που αναζητούσε πιο πριν ο Bill Russell και ο Muhammad Ali. Αυτό που έχει γράψει και στο βιβλίο του “Forty Million Dollar Slaves” ο γνωστός αρθρογράφος των NY Times William C. Rhoden και παροτρύνει τους μαύρους αθλητές να κάνουν.

Να κατακτήσει όλα όσα ένιωθε πως δεν πρόκειται να του χαριστούν ως νέου μαύρου επαγγελματία αθλητή στις ΗΠΑ.

Να μην νιώσει ποτέ σκλάβος.

O ψηλότερος άνθρωπος που γεννήθηκε και ξαναγεννήθηκε στο Harlem

You know, you come up to me to greet me, if you know who I am. When you start asking for an autograph, that makes me something other than real. You know, you become bigger than what you really are.

– Lew Alcindor, Kareem: Minority of One, 2015

Πολύ λίγοι μπασκετμπολίστες είναι αυτοί που μπορούν να υπερηφανεύονται πως η καριέρα τους ήταν εξίσου πετυχημένη σε όλα τις ανταγωνιστικές βαθμίδες, δηλαδή λύκειο, NCAA, NBA.

H λίστα είναι πολύ μικρή και περιλαμβάνει – με επιφύλαξη ελλείψει πανεθνικού τουρνουά στο Λύκειο, άρα πάμε με Πολιτειακούς Τίτλους¹⁾άρα αποκλείουμε τους Tom Gola, Gail Goodrich, Rick Robey, Shane Battier που κατέκτησαν τίτλους σε επίπεδο πόλης – μόλις τους εξής:

1. Bill Russell – HS: 1951-52²⁾Του το χαρίζουμε, παρότι το McClymonds που πήγαινε λύκειο ο Russell κατέκτησε στις δύο τελευταίες τάξεις του τίτλο στη Βόρεια Καλιφόρνια και όχι σε όλη την Πολιτεία, αφού δεν υπήρχε τότε τέτοιος θεσμός, NCAA: 1955, 1956, NBA: 1957, 1959-1966, 1968, 1969
2. Jerry Lucas – HS: 1956 – 57, NCAA: 1960, NBA: 1973
3. Lucius Allen – HS: 1965, NCAA 1967, 1968, NBA: 1971
4. Kareem Abdul-Jabbar – HS: 1964³⁾συν δύο τίτλους σε επίπεδο New York City το ’63 και το ’65, NCAA: 1967-1969, NBA: 1971, 1980, 1982, 1985, 1987, 1988
5. Bill Walton – HS: 1969 – 70, NCAA: 1972, 1973, NBA: 1977, 1986
6. Quinn Buckner – HS: 1971 – 72, NCAA: 1976, NBA: 1984
7. Earvin “Magic” Johnson – HS: 1977, NCAA: 1979, NBA: 1980, 1982, 1985, 1987, 1988
8. Glen Rice – HS: 1984 – 85, NCAA: 1989, NBA: 2000
9. Jason Terry HS: 1994 – 95, NCAA: 1997, NBA: 2011
10. Mario Chalmers – HS: 2002, 2003, NCAA: 2008, NBA: 2012, 2013
11. Sasha Kaun⁴⁾Ελπίζουμε οι θεοί του μπάσκετ να ήταν αυτοί που προστάτεψαν εμάς τους πιστούς και όπλισαν τα χέρια των Βασίλη Σπανούλη, Γιώργου Πρίντεζη, Αντώνη Φώτση, Tyrese Rice, Acie Law κτλ., αφού η ΤΣΣΚΑ Μόσχας κατέκτησε την Ευρωλίγκα αμέσως πριν και αμέσως μετά, αλλά ποτέ στην επταετία 2008-15 που αγωνίστηκε ο Sasha Kaun εκεί και δεν έγινε αυτός ο μόνος αθλητής που έπαιξε ποτέ μπάσκετ και έχει κατακτήσει αυτούς τους τέσσερις τίτλους. Θεέ και Κύριε, δηλαδή!- HS: 2003, NCAA: 2008, NBA: 2016

Ο Kareem θα μπορούσε ως ερασιτέχνης να ανήκει σε μια ακόμα πιο στενή λίστα, αυτών που έχουν κατακτήσει και χρυσό σε Ολυμπιακούς, μαζί με τους Russell, Lucas, Buckner, Magic⁵⁾Συγγνώμη που το επαναφέρουμε, αλλά ο Sasha Kaun είναι ο “plus one” σε αυτή τη λίστα, αφού έχει κατακτήσει και χάλκινο μετάλλιο στο Λονδίνο… Την ίδια στιγμή, όντας 30 πόντους κοντύτερος, η σπουδαιότερη στιγμή μου είναι όταν νικήσαμε με καλάθι μου στην Α’ Λυκείου το Γ2 και παραλίγο να μας δείρουν, αλλά μποϊκόταρε τη συμμετοχή του στην Ολυμπιάδα του ’68 στο Μεξικό.

Η μη συμμετοχή του τότε Lew Alcindor ήταν “big deal”, καθώς ήταν ήδη πασίγνωστος και πιθανότατα το πιο αναμενόμενο prospect που θα έβγαζε το NCAA ίσως μέχρι και σήμερα. Ήταν αναμενόμενο πολλά χρόνια, από τότε που έκανε για πρώτη φορά όνομα στη Νέα Υόρκη, όταν από στόμα σε στόμα, όλοι άκουγαν για ένα παιδί ονόματι Ferdinand Lewis Alcindor Jr. και ηλικία 13 χρονών, που στη – δική μας – Β’ Γυμνασίου, ήταν γύρω στα 2,04 και κάρφωνε. Όταν συνέβη για πρώτη φορά, όλοι όσοι το παρακολούθησαν αυτό στο σχολείο τρελάθηκαν.

Αυτό του καλλιέργησε το πρώτο, μάλλον πυρηνικό χαρακτηριστικό της προσωπικότητας που γνωρίζουμε σήμερα ως Kareem Abdul – Jabbar: δεν ήθελε να του δίνουν περισσότερη προσοχή από ότι ήθελε. Επειδή ήταν μαύρος, ψηλός, καλός στο μπάσκετ, αθλητής, πλούσιος, μουσουλμάνος ή οτιδήποτε – δεν είχε σημασία.

Τα αμέσως επόμενα χαρακτηριστικά τα κληρονόμησε. Το μοναχοπαίδι της ράφτρας Cora και του αστυνομικού και ερασιτέχνη τζαζίστα Al πήρε από τη μαμά του έναν πράο και ήρεμο χαρακτήρα και από τον μπαμπά του ένα δωρικό, σχεδόν αριστοκρατικό ύφος. Η δε αυστηρή πατρική φιγούρα είναι κάτι που αναζήτησε και μέχρι την αθλητική του ενηλικίωση. Όσο για τη συναισθηματική αποστασιοποίηση που τον διακατείχε, αυτή ξεκίνησε από μια απώθηση συναισθήματος, όταν στον πρώτο αγώνα του με το λύκειο του Power Memorial Academy έχασαν απέναντι στο Erasmus Hall και έβαλε τα κλάματα. Ο Lew πήρε απόφαση να μην ξανακλάψει. Αλλά για να είναι σίγουρος, πήρε απόφαση να μην χάνει και πολύ συχνά μάλλον.

Στο Power Memorial βρέθηκε, όταν τον κέρδισε η προσωπικότητα του Jack Donohue, ενός προπονητή που αργότερα μπήκε στο Hall of Fame μετά από τη σπουδαία δουλειά του με την Εθνική Καναδά για 16 χρόνια, αλλά και του σοβαρού ακαδημαϊκού περιβάλλοντος που είχε το καθολικό σχολείο. Φυσικά, ήταν δεδομένο ότι ένα παιδί που έφτανε τα 2,10 στα 15 του θα γινόταν top prospect για τα κολέγια. Αυτό δεν σήμαινε πως γέμιζε το μάτι σε άλλα top prospects. Να, πάρτε για παράδειγμα τον πιτσιρικά Pat Riley, που γνώρισε τον Lew χριστουγεννιάτικα το ’61, λίγους μήνες πριν πάει «μετά βαΐων και κλάδων» στο Kentucky του Adolph Rupp: τον έμαθε όταν το Linton High νίκησε το Power Memorial, ο senior Riley έβαλε 19 και ο freshman Alcindor έμεινε στους 8 χάρη στην εξαιρετική άμυνα του Bill Boehm. Ότι κι αν έκανε στη ζωή του ο άνθρωπος, είναι ο μοναδικός στον πλανήτη Γη που δεν έχασε ματς από τον Kareem Abdul-Jabbar.

Με το #40 ο Pat Riley, με το #33 ο Lew Alcindor… όταν είχαν τέσσερα πρωταθλήματα με τους Lakers λιγότερα.

Οι επόμενες τρεις σεζόν στο Power Memorial Academy είχαν για τον Alcindor λίγα απογεύματα σαν αυτά απέναντι στο Erasmus Hall ή το Linton High. Πολύ λίγα. Το Power Memorial σημείωσε 71 συνεχόμενες νίκες τη διετία 1962-64, έμεινε αήττητο τη σεζόν 1963-64, είχε ρεκόρ 79-2 στη διάρκεια των τριών πρωταθλημάτων της Αθλητικής Ένωσης Καθολικών Σχολείων από το 1962 ως το 1965 και συνολικά ρεκόρ 95-6 όσο ήταν ο Alcindor εκεί. Η δε ομάδα του 1963-64 έμεινε γνωστή στους δημοσιογραφικούς κύκλους ως «η καλύτερη ομάδα λυκείου του αιώνα». Το αήττητο σερί της τελικά το έσπασε το DeMatha στις 30 Ιανουαρίου του ’65, αλλά δεν ήταν αυτό το μεγαλύτερο σοκ για τον νεαρό Lew αυτό.

Δεν ήταν συγκεντρωμένος εκείνο το απόγευμα και κάπως βαριεστημένος. Και ο coach Donohue του είπε «όπως παίζεις σήμερα, θα σου έλεγαν ότι παίζεις σαν αράπης». Πολλά χρόνια αργότερα, ο Kareem αναγνωρίζει πως δεν το εννοούσε σε καμία περίπτωση υποτιμητικά και τον προκαλούσε να μη χρειαστεί ποτέ ελαφρυντικά. Όμως, για τον Alcindor, αυτό ήταν καμπανάκι ότι αυτή η αντιμετώπιση ήταν κάτι που θα χρειαζόταν να αναμετρηθεί σε όλη του τη ζωή – ακόμα κι από εκεί που δεν περίμενε.

H απάντηση του Lew σε τέτοιου είδους υπαρξιακές κρίσεις, είχε βρεθεί εδώ και αρκετά χρόνια, όταν αποφάσισε να βρίσκει νόημα στο Harlem. Όχι μόνο για να παίζει μπάσκετ στο Rucker Park, εκεί που – κατά δήλωση του – είχε αντιμετωπίσει τον καλύτερο παίκτη που έβγαλε ποτέ η Νέα Υόρκη και που είχε ο ίδιος δει, τον Earl “The Goat” Manigault. Ήδη από το ’64, ο Lew είχε ενταχθεί στο Ηarlem Youth Action Project (HARYOU-ACT), ένα δημοτικό πρόγραμμα, με στόχο να αναδείξει νέους χαρισματικούς μαύρους. Ο Lew εργάστηκε εκείνο το καλοκαίρι ως δημοσιογράφος για την εφημερίδα του προγράμματος, όμως ο συντονιστής και ιστορικός John Henrik Clarke τον καθοδήγησε να γνωρίσει μέσα από τα βιβλία προσωπικότητες όπως οι W.E.B. DuBois και Marcus Garvey, γεγονότα μέσα από τους συγγραφείς της «Harlem Renaissance» και τους συντάκτες των “New York Amsterdam News”⁶⁾Θερμή παρότρυνση: πραγματικά αξίζει ο έξτρα χρόνος που θα επενδύσετε, αν αποφασίσετε να ψάξετε λίγο παραπάνω αυτά που μόλις γράφτηκαν και δια ζώσης τον ίδιο τον Martin Luther King τον Ιούνιο. Τον Ιούλιο, όμως, ο Lew γνώρισε και την άλλη πλευρά του Harlem, όταν για έξι μέρες έζησε την εξέγερση που πυροδότησε η εν ψυχρώ δολοφονία ενός 15χρονου μαύρου, του James Powell από τον λευκό αστυνομικό Thomas Gilligan μπροστά στα μάτια των φίλων του. Για έξι μέρες, οι άνεμοι της οργής λυσσομανούσαν στο Harlem και ένας πανύψηλος 17χρονος το ζούσε στο επίκεντρο. Όπως δήλωσε αργότερα, «γεννήθηκα στο Harlem το καλοκαίρι του ’47 [και] ξαναγεννήθηκα [εκεί] το καλοκαίρι του ’64».

“I, too, am America”⁷⁾από το ποίημα του εκπροσώπου της “Harlem Renaissance” Langston Hughes

John Wooden και Lew Alcindor 38 χρόνια μετά….

You may not have seen or read about the later interview when he said that there were so many things wrong at present of the treatment of his race in this country that it was difficult for him to claim it as his own.

– John Wooden, “Coach Wooden and Me”, 2017

Για τον Kareem, η απόφαση του να πάει στο UCLA ήταν ίσως η πρώτη ολοκληρωμένη απόφαση της ζωής του. Αυτή τη φορά, δεν μέτρησε μόνο η λιγομίλητη, πλούσια και «παιδαγωγική» προσωπικότητα του John Wooden.  Tο UCLA προερχόταν από δύο σερί πρωταθλήματα. Επιπλέον, δεν ήθελε με τίποτα εν έτει 1965 να πάει στο Νότο, να σηκώσει το βάρος του να γίνει ο πρώτος μαύρος που θα αγωνιστεί σε κολέγιο του Νότου – ήταν η εποχή λίγο πριν ο Elvin Hayes γίνει ο πρώτος μαύρος που παίζει στο University of Houston και οι UTEP Miners στρατολογήσουν πέντε μαύρους αθλητές που θα κέρδιζαν τον τίτλο ως βασικοί απέναντι στο Kentucky. Η ζεστή, πληθωρική Καλιφόρνια, τόσο μακριά από το πατρικό στη Νέα Υόρκη, ήταν ευκαιρία να ζήσει το μύθο του ένας νέος μαύρος αθλητής με κοινωνικές ευαισθησίες και φιλοδοξίες σαν τον Lew.

Τα επιτεύγματα του Alcindor στο UCLA είναι λίγο πολύ γνωστά. Κάποια, ειδικά που αφορούν στον ρόλο του ως ακτιβιστή κατά τη διάρκεια των σπουδών του, έχουν ήδη αναφερθεί σε άλλο κείμενο που είχε δημοσιευτεί στο site μας και κάποια θα παρατεθούν σε κείμενο που θα δημοσιευτεί μέσα στις επόμενες μέρες με αφορμή το πρόσφατο polling του ESPN για τον σπουδαιότερο αθλητή κολεγίου στην Ιστορία. Θα σταθούμε ωστόσο, σε μια ιδιαίτερη στιγμή της θητείας του Kareem στο UCLA: το περίφημο “Game of the Century“.

Από το 1963 ως το 1975 το UCLA είχε 8/12 πρωταθλήματα, αλλά ειδικά από το 1966 ως το 1973, είχε ρεκόρ 205-5 και επτά σερί. Στις 20 Ιανουαρίου του 1968, συγκρούστηκαν οι UCLA Bruins των John Wooden – Lew Alcindor με τους Houston Cougars των Guy Lewis – Elvin Hayes στο Astrodome. Το UCLA προερχόταν από ένα αήττητο σερί 47 αγώνων, αλλά και το Houston δεν ήταν κάποια αμελητέα ποσότητα: η τριετία του Hayes στους Cougars είχε συνοδευτεί από ένα ρεκόρ 81-12 και αν εξαιρέσει κάποιος την ήττα-σοκ τη σεζόν 1965-66 από το Oregon State πριν ακόμα από το τουρνουά, οι σπουδαίοι Cougars τη διετία ’66-’68 είχαν καταγράψει ρεκόρ 58-6 και είχαν σταματήσει στα ημιτελικά δύο φορές από τους Bruins. Ομοίως, το UCLA, μετά από μια πλήρως αποτυχημένη και για αυτούς σεζόν 1965-66, τη διετία ’66-’68 είχε ρεκόρ 59-1. Μια ήττα του UCLA μεσολάβησε ανάμεσα σε δύο συντριβές επί του Houston σε Final Four και αυτή είναι η ιστορία της.

Το Houston το ΄68 δεν ήταν απλώς αξιόμαχος αντίπαλος. Το Associated Press τους είχε ανακηρύξει καλύτερη ομάδα στη χώρα, τόσο κατά τη διάρκεια της σεζόν μετά το “Game of the Century”, όσο και πριν το τουρνουά και τoν Elvin Hayes καλύτερο παίκτη στη χώρα. Καλύτερη επίθεση με 97,8 ppg και δεύτερο στο Simple Rating System με 24,04 πόντους το Houston, τέταρτη καλύτερη επίθεση με 93,4 ppg και πρώτο στο SRS με 32,56 πόντους το UCLA.

Τη σημασία του ματς τη διόγκωσε όσο γινόταν περισσότερο η πλευρά του Houston, αφού ο Guy Lewis ήθελε να δείξει πόσο καλή ήταν η ομάδα του και κανόνισε να γίνει το ματς, ο Ted Nance, υπεύθυνος αθλητικού προγράμματος του Houston, κανόνισε να προμοτάρεται ως «το ματς του αιώνα» σε billboards αγώνων football της κολεγιακής ομάδας και να προβληθεί πανεθνικά από το TVS. Το ματς διεξήχθη στο αχανές Astrodome αντί για το Delmar Fieldhouse των 5.000 θέσεων που συνήθως έπαιζαν οι Cougars και μάζεψε 52.693 θεατές, ρεκόρ προσέλευσης μέχρι τότε σε αγώνα μπάσκετ. Τα δύο αήττητα φαβορί για τον τίτλο συναντιούνται σε μια τεράστια αρένα χωρίς να χρειάζεται, απλώς για να συγκρουστούν. Τιτανομαχία.

Οκτώ μέρες πριν τον αγώνα, ο Lew τραυμάτισε τον κερατοειδή του σε μια διεκδίκηση rebound με τον Tom Henderson του California⁸⁾Αυτός ήταν ο πρώτος από αρκετούς τραυματισμούς στο μάτι, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ουλή στον κερατοειδή και να αναγκαστεί να φορέσει ο Kareem τα περίφημα goggles του. Έχασε δυο ματς με το Stanford και το Portland, έμεινε τέσσερις μέρες στο νοσοκομείο, κυκλοφορούσε με γάζα στο μάτι όταν βγήκε και έκανε αγώνα δρόμου για να προλάβει. Τελικά, η περιορισμένη όραση τον επηρέασε, αφού σε 40′ είχε 15 πόντους και 12 rebounds αλλά με 4/18 σουτ – μόλις το δεύτερο ματς στη τετραετία του στο UCLA που σούταρε κάτω από 50%.

Σαν να μην έφτανε αυτό, ο Elvin Hayes έκανε όργια: 39 πόντους, 15 rebounds, 4 assists με 17/25 σουτ και παρότι έπαιξε όλο το δεύτερο ημίχρονο με τέσσερα φάουλ, δεν βγήκε ούτε αυτός δευτερόλεπτο από τον αγώνα. Μάλιστα, αυτός ήταν που σκόραρε τις δύο καθοριστικές βολές που διαμόρφωσαν το τελικό 71-69, αφού στην τελευταία κατοχή, ο All-American guard του UCLA Mike Warren κατά λάθος⁹⁾Άλλη μια απόδειξη του πως υπό πίεση μπορούν να γίνουν τα πιο απίστευτα λάθη ή του πόσο πλούσιος μπορεί να έγινε κάποιος εκείνο το βράδυ έκοψε πάσα προς τον αμαρκάριστο συμπαίκτη του Lynn Shackelford για το τελευταίο σουτ.

Στο Houston, η νίκη γιορτάστηκε σαν να είχαν πάρει πρωτάθλημα οι Cougars, με το πλήθος να εισβάλλει στο παρκέ μόλις τελείωσε ο αγώνας και να παίρνει στους ώμους τον Hayes, παραληρώντας “Big E, Big E!”. Όσο για τον Alcindor, πήρε το εξώφυλλο του Sports Illustrated που θα δείτε παρακάτω και το κόλλησε στο ντουλάπι του στα αποδυτήρια για να το βλέπει κάθε μέρα, μέχρι που ο ίδιος έφτιαξε νέο εξώφυλλο δυο μήνες μετά.

Το τελικό 101-69 στον ημιτελικό του Final Four έμοιαζε με αστείο, αλλά δεν ήταν. Ο Lew ήταν ο καλός γνωστός MOP του F4, με 19 πόντους και 18 rebounds με 7/14 σουτ, ενώ ο Hayes εξαϋλώθηκε από την 1-2-2 “diamond  and one” defense που επινόησε o assistant του Wooden Jerry Norman και έμεινε στους 10 πόντους, 5 rebounds και 3/10 σουτ.

Φεύγοντας από το UCLA για να γίνει ξανά το πιο αναμενόμενο prospect, αυτή τη φορά προς το ΝΒΑ, ο Lew αποχαιρέτησε τον Wooden, ίσως τον τελευταίο άνθρωπο που θαύμαζε απεριόριστα, περίπου ως πατρική φιγούρα. Αντί να αναπαράγουμε, σίγουρα χειρότερα, όσα γράφει στο “must-read” βιβλίο του “Coach Wooden and Me” o ίδιος ο Kareem, παραθέτουμε ένα συγκλονιστικό απόσπασμα που περιγράφει ένα γράμμα που έγραψε ο θρυλικός “Wizard of Westwood” σε μια γυναίκα που θεώρησε αντιπατριωτική την πράξη του junior Alcindor να μην πάει στην Ολυμπιάδα του Μεξικό το 1968. Η ίδια η παραλήπτης του γράμματος το έδωσε στον Kareem πολλά χρόνια αργότερα, όταν ο Wooden πλέον είχε φύγει από τη ζωή:

Dear Mrs. Hough,


The comments of this most unusual young man also disturbed me, but I have seen him hurt so much by the remarks of white people that I am probably more tolerant than most.

I have heard remarks within his hearing such as “Hey, look at that big black freak,” “Did you ever see such a big N—-r?” and others of a similar nature that might tend to turn the head of a more mature person in normal times. I am truly afraid that he will never find any peace of mind regardless or not of whether he makes a million dollars. He may be able to afford material things, but they are a poor substitute for true peace of mind.

You may not have seen or read about the later interview when he said that there were so many things wrong at present of the treatment of his race in this country that it was difficult for him to claim it as his own.

Thank you for your interest,

John Wooden

Όταν ο Wooden ρωτήθηκε γιατί δεν ζητούσε να του πιστωθούν τα πράγματα που έκανε για τους παίκτες του, πράξεις σαν τις παραπάνω, απάντησε, οριακά ενώνοντας αντίχειρα και δείκτη: «Διότι από κάποιον σαν εμένα, θα έκανε τόση διαφορά. Γι’ αυτό, προσπαθούσα να κάνω τη διαφορά σε άλλους τομείς».

Fun Guy

Photo by Ross Lewis/Getty Images

“I understood why people liked him. He had that great smile, so white people thought his life was O.K. They thought that racism had not affected him. They were wrong, of course. But that’s what they saw when they saw him. Magic made white people feel comfortable. With themselves.”

– Kareem Abdul-Jabbar, What the World Got Wrong About Kareem Abdul-Jabbar, The New York Times, 2015

Παρακάτω ακολουθεί ένα πραγματικό πολιτισμικό rollercoaster, το οποίο δεν πρόκειται να επαναληφθεί ποτέ στην Ιστορία. Βλέπετε, τα “seventies” κάνουν ακόμα και τον Kareem να φαίνεται ξέφρενος.

Ένας από τους βασικούς λόγους που τα ’70s είναι τόσο περιθωριοποιημένα στη συλλογική μνήμη του mainstream είναι και ότι δεν υπήρχε ένα ξεκάθαρο “alpha dog” να είναι το πρόσωπο της λίγκας. Ή μάλλον, υπήρχε. Αλλά αν στο παρελθόν, ο Mikan, o Cousy, o West, o Chamberlain ήταν «δημοσιογραφικοί», ο πιο dominant παίκτης της λίγκας ήταν αποστασιοποιημένος. Εναλλακτικές δεν υπήρχαν. Οι David Thompson και Spencer Haywood ήταν τίγκα στην κοκαΐνη, οι Walton και Maravich «γυάλινοι», οι Havlicek και Gilmore χωρίς «εγώ», ο Rick Barry με τεράστιο «εγώ», oι ΜcAdoo, Gervin και Hayes ερωτευμένοι με τη στατιστική και ο Julius Erving τόσο χαρισματικός που ξέχναγες ότι βασικά ήταν κάπως “loser”. Η λίγκα ήταν του Lew Alcindor και κανείς δεν μπορούσε να το αμφισβητήσει ευθέως.

Α ναι. Ο Lew Alcindor, μετά το πρώτο πρωτάθλημα του με τους Bucks στη δεύτερη χρονιά του, δημοσιοποίησε τον προσηλυτισμό του στο Ισλάμ και άλλαξε το όνομα του σε Kareem Abdul-Jabbar, στα αραβικά «ο Ευγενής, Υπηρέτης του Θεού». Η απόφαση σόκαρε πολλούς: παρότι δεν είχε καλλιεργηθεί ακόμα ισλαμοφοβικό αίσθημα στη Δύση, δεν είχε γίνει καλά καλά η Ισλαμική Επανάσταση στο Ιράν, η μύηση κάποιου στο Ισλάμ, ακόμα και στα ’70s, την πιο «χύμα» περίοδο της δυτικής κουλτούρας, τον έκανε να φαίνεται ακόμα πιο περίεργος. Ή τέλος πάντων και οι μισές προσωπικότητες του Hollywood είχαν «φύγει» για κάπου ανάμεσα στον αποκρυφισμό¹⁰⁾Το πρώτο όνομα που μου έρχεται στο μυαλό: Jimmy Page και στην New Age κουλτούρα, αλλά δεν ήταν το ίδιο. Ή απλώς, τελικά και ο Kareem δεν «κυνηγιόταν» και τόσο και υπήρχε διάχυτος ένας κάποιος «ρατσισμούλης».

Ο Lew, ένας άνθρωπος που εμπιστευόταν πολύ δύσκολα, αλλά πολύ πιστά φιγούρες που του θύμιζαν τον πατέρα του, ήρθε σε επαφή με το σουνίτικο Ισλάμ μέσω του Hamaas Abdul Khaalis ή Ernest McGhee, ενός επιφανούς στελέχους του «Έθνους του Ισλάμ» και προσωπικού φίλου του πατέρα του. Όταν (και αυτόν) τον έδιωξε ο Elijah Muhammad, ο Khaalis ίδρυσε το «Κίνημα των Hannafi», μια ισλαμική οργάνωση, σαφέστατα πιο κοντά στο ορθόδοξο Ισλάμ από τις δοξασίες του «Έθνους». Η οργάνωση έδρευε σε μια μονοκατοικία στη Washington που αγόρασε ο ίδιος ο Kareem για τις ανάγκες της οργάνωσης, η οποία όμως διαλύθηκε το ’77, όταν ο Khaalis συνελήφθη για την οργάνωση ομηρίας σε τρία κτίρια στην πόλη, ως αντίποινα για τη δολοφονία δύο ενηλίκων και πέντε παιδιών μελών της οικογένειας του από το «Έθνος του Ισλάμ».

Παρότι ο Kareem παρέμεινε στο Ισλάμ και συνέχισε να υπερασπίζεται τον φιλειρηνικό του χαρακτήρα σε περιόδους όπως η 11η Σεπτεμβρίου ή η θητεία Trump, το διάστημα που πέρασε στο πλάι του Khaalis τον έκανε πιο διστακτικό και εσωστρεφή. Χαρακτηριστικό είναι πως στον πρώτο του γάμο, ο Khaalis τον απέτρεψε από το να παρευρεθούν, πέραν των “Hannafi”, ακόμα και οι γονείς του και γενικότερα να έχει επαφές μαζί τους, αφού ήταν χριστιανοί.

Πρώτο πρωτάθλημα, είπαμε. Ναι, το 2020 δεν είναι η πρώτη φορά που, στον δρόμο που σπανιότατα έως σχεδόν ποτέ βρίσκει το Milwaukee προς τον τίτλο, το έχει πάρει από το χεράκι ένας MVP της λίγκας, πραγματικό αθλητικό “specimen” γύρω στα 25 και συναντά εμπόδιο έναν 35χρονο Laker με 4 MVP στην κατοχή του. Κι ας βρίσκει ομοιότητες περισσότερο στον Anthony Davis παρά στον Αντετοκούνμπο ο Kareem (ας μας επιτρέψει να διαφωνήσουμε).

Anthony Davis is the player that I mostly resemble but I never shot 3 pointers like he does.. However all other aspects of his game are similar to mine https://t.co/5sRO6fIFIY

— Kareem Abdul-Jabbar (@kaj33) March 24, 2020

Το 1971, ο Lew βρήκε μπροστά του στους τελικούς της Δύσης (!) τον Wilt Chamberlain και τον ισοπέδωσε, ενώ οι Bullets του Wes Unseld – Earl Monroe – Gus Johnson παραήταν χαμηλό εμπόδιο για κάτι παραπάνω από “sweep”. Βεβαίως και ο Lew είχε βοήθεια: ξεχωρίζουμε τον all-time υποτιμημένο Bob Dandridge, τον αγαπημένο του συμπαίκτη σε UCLA, Bucks και Lakers Lucius Allen και φυσικά, τον Oscar “Big O” Robertson.

Πως όμως συγκροτήθηκε αυτή η ομάδα;

Η τελευταία χρονιά του Wayne Embry ως παίκτη ήταν στο Milwaukee την περίοδο 1968-69, την πρώτη χρονιά της τότε expansion team των Bucks μέσω του expansion draft. Όταν αποσύρθηκε, μετά από χρόνια βασικός center και αρχηγός στο Cincinatti και αναπληρωματικός του Bill Russell στους Celtics, η διοίκηση των Bucks τον κάλεσε να ασχοληθεί με το front office. Ως πρώτη αποστολή, του ανέθεσαν να πει έναν καλό λόγο για την ομάδα στον Oscar Robertson, που έμεναν μαζί στο Cincinnati. Όπερ και εγένετο: ο Embry έψηνε τον “Big O” για σχεδόν δύο χρόνια, αυτός τελικά πήγε στο Milwaukee και η ομάδα πήρε το πρωτάθλημα το ’71. Παράλληλα, ο Robertson πιθανότατα επέδρασε καταλυτικά στον Kareem, αφού ο χαρακτήρας του πρώτου (αυστηρός, ταλαιπωρημένος από τα βάσανα και τις αδικίες που επέμεινε, περήφανος και διεκδικητικός επαγγελματίας) συμβάδιζε πολύ με τα ανήσυχα χνώτα του νεαρού. Ως ανταμοιβή, το καλοκαίρι μετά το δαχτυλίδι και την αποχώρηση του GM Ray Patterson για το Houston, o Embry πήρε τη θέση του και έγινε ο πρώτος μαύρος στην Ιστορία που κατείχε σχετική θέση. Προηγουμένως, ο Embry είχε εισηγηθεί και την απόκτηση μάλλον του δεύτερου καλύτερου παίκτη από το ντραφτ του 1969, Bob Dandridge στον τέταρτο γύρο του draft του ’69 στο #45.

Και η αλήθεια είναι ότι θα μπορούσε να έχει στα χέρια του αμέσως μετά το πρωτάθλημα και τον Julius Erving, σχηματίζοντας στα χαρτιά μια από τις καλύτερες ομάδες όλων των εποχών! Ο “Dr. J”, ένα από τα καλύτερα προϊόντα της Νέας Υόρκης όπως και ο Lew, παρότι τρία χρόνια μικρότερος του, μπήκε στο επαγγελματικό μπάσκετ την ίδια περίοδο με αυτόν, απλώς στο ΑΒΑ. Το πρόβλημα είναι ότι αμέσως μετά τη rookie χρονιά του, συνειδητοποίησε ότι μάλλον ο ατζέντης του τον είχε παγιδεύσει σε ένα από τα περίφημα συμβόλαια “Dolgoff Plan” ($500.000 μεν για τέσσερα χρόνια, εκ των οποίων όμως τα $200.000 θα αποπληρώνονταν σε επτά χρόνια) και στη μιζέρια της Virginia και ήθελε να φύγει άρον-άρον για το ΝΒΑ. Προσπαθώντας να φύγει, υπέγραψε συμβόλαιο με τους Atlanta Hawks, αλλά οι Bucks και ο δαιμόνιος Embry τον επέλεξαν στον πρώτο γύρο του ντραφτ, αφού οι Hawks δεν είχαν pick α’ γύρου. Τη συνέχεια της ιστορίας πάντως μπορείτε να τη διαβάσετε στα δύο παραπάνω λινκς.

Μιλώντας για όλους τους άλλους, ξεχάσαμε να αναφέρουμε πως βρέθηκε ο Kareem στο Milwaukee.

Δύο ομάδες θα μπορούσαν να είναι η πρώτη γνωριμία του Lew με το επαγγελματικό μπάσκετ, πέραν των Bucks: οι New York Nets του ABA και οι Phoenix Suns του ΝΒΑ¹¹⁾Βασικά, υπήρχαν και οι Harlem Globetrotters που του πρόσφεραν ένα εκατομμύριο δολάρια. Για τους μεν, είχαμε αναφερθεί στο παρελθόν: ο νεαρός Lew είχε δηλώσει πως θα παραχωρούσε από ένα μόνο ραντεβού στην ομάδα που τον είχε επιλέξει στο #1 εκείνου του ντραφτ και για αυτό το ραντεβού, είχαν προετοιμαστεί μήνες ολόκληρους στο ΑΒΑ. Για το ΑΒΑ, η «αρπαγή» του Alcindor ήταν, όχι μόνο θέμα πρεστίζ, αλλά και σοβαρή παράμετρος για να ωθήσουν τα πράγματα σε μια ευνοϊκή για αυτούς συγχώνευση με το ΝΒΑ. Δυστυχώς για αυτούς, τα σχέδια τους δυναμίτισε ο Κομισάριος και αρχετυπικός “big man” του NBA George Mikan που ανέλαβε να πετάξει μπροστά στα μάτια του Alcindor μια επιταγή του ενός εκατομμυρίου για να κερδίσει την προσοχή του… από τα αποδυτήρια και στη συνέχεια να διαπραγματευτούν το υπόλοιπο συμβόλαιο του στα σοβαρά, όμως, πρώτα… ξέχασε να φέρει την επιταγή και απλώς το άρθρωσε προφορικά και στη συνέχεια, με χαλαρότητα πόνταρε σε δεύτερο ραντεβού, που ο Lew δεν του έδωσε ποτέ, αφού ήταν “all business”.

Οι άνθρωποι των Bucks ήταν πολύ πιο σοβαροί. Ήξεραν ότι ξεκινούσαν με ντεζαβαντάζ, αφού ο Lew ήθελε να παίξει σε μια μεγάλη αγορά, ιδανικά στους Nets που ήταν κοντά στο σπίτι του και υπήρχε έντονη μουσουλμανική κοινότητα. Όμως, όταν οι Bucks συναντήθηκαν μαζί του, αφού συζήτησαν μαζί του, ζήτησαν λίγες ώρες χρόνο για να του πούνε την οριστική τους πρόταση. Σε συνδυασμό με την ανικανότητα της αποστολής του ΑΒΑ, ο Lew εκτίμησε την πρόταση των Bucks και την ακολούθησε, αφού και του άφηνε ευελιξία και ήταν πραγματικά γενναιόδωρη: 1-5 εγγυημένα χρόνια σε συμβόλαιο του 1,5 εκατομμυρίου, ποσό ασύλληπτο αν σκεφτεί κανείς ότι το entry fee του νεοσύστατου franchise για να μπει στο ΝΒΑ ήταν δύο εκατομμύρια.

Και επειδή δεν ρωτήσατε, σας απαντάμε. To Milwaukee κέρδισε το δικαίωμα να επιλέξει τον Alcindor στο #1, αφού ήταν, μαζί με το επίσης προ μηνών expansion franchise των Phoenix Suns, οι χειρότερες ομάδες της σεζόν 1968-69. Μέχρι το 1984 και τον Hakeem Olajuwon¹²⁾Μετά, απλά τσακίζονταν οι φάκελοι, το πρώτο pick κατέληγε στο νικητή ενός στρίψιμου δεκάρας. Το μόνο που κέρδιζαν οι σχεδόν κατά δέκα ήττες χειρότεροι Suns ήταν το δικαίωμα να επιλέξουν. Ο ιδιοκτήτης Jerry Colangelo είπε να το δημιουργήσει λίγο hype στην πόλη μπροστά σε μια πιθανότητα ιστορικού γεγονότος, οπότε δημοσίευσε σε μια τοπική εφημερίδα ένα poll σχετικά¹³⁾Και μετά λέμε γιατί πάει κατά διαόλου η δημοκρατία. 51,2% των ψηφισάντων αποφάνθηκε: κορώνα.

Ο Κομισάριος James Kennedy πήρε τηλέφωνο σε Phoenix και Milwaukee τους ιδιοκτήτες των Bucks και Suns από το γραφείο του στη Νέα Υόρκη.

Τους είπε «Κύριοι, θα ακουμπήσω το ακουστικό στο γραφείο, θα τινάξω αυτό το νόμισμα, θα το πιάσω με το δεξί μου χέρι και θα το ακουμπήσω ανάποδα στο αριστερό μου χέρι».

Μόλις άνοιξε το δεξί του χέρι αποκαλύφθηκε πάνω στο αριστερό το μέλλον του ΝΒΑ για δύο ομάδες: γράμματα. Bucks pick first.

O Colangelo δήλωσε πως οδηγούσε για ώρες για να ξεθυμάνει. Την ίδια ώρα, ο (συν)ιδιοκτήτης των Bucks Wes Pavalon είχε πιάσει τέτοια αγκαλιά τον GM John Erickson που έχωσε το αναμμένο τσιγάρο στο αυτί του!

Φυσικά, δεν ήταν ότι ο Alcindor πέταγε τη σκούφια του που έπαιζε στο Milwaukee, αντί για τη Νέα Υόρκη που μεγάλωσε ή το Λος Άντζελες που πήγε κολέγιο. Όντας, κακά τα ψέματα, ελαφρώς ελιτιστής εκτός των άλλων, θεωρούσε το Milwaukee γεμάτο από κλασικούς «βλάχους μεθυσμένους αγρότες» του Midwest. Aν βρεθεί ο δρόμος σας ποτέ στο βιντεάκι της άφιξης του Alcindor στην πόλη, θα δείτε ένα απίστευτα ξενερωμένο τύπο να τον βαράει χιονοθύελλα.

Την ίδια στιγμή, όμως, ήταν και απίστευτα επαγγελματίας και ώριμος για τη μετάβαση στο ΝΒΑ, όπου κι αν αυτή συνέβαινε. Από το 27-55 στην πρώτη τους χρονιά στο ΝΒΑ, oι Bucks πήγαν στο 56-26 στην rookie χρονιά του Lew και 66-16 την επόμενη, όταν και πήραν τον τίτλο, σαρώνοντας τους αντιπάλους τους¹⁴⁾Βάσει SRS, οι Bucks είναι η πιο dominant ομάδα όλων των εποχών με 11,92 (!), ανώτερο από τους ’95-’96 Bulls του 72-10, τους ’71-’72 Lakers των 33 σερί νικών και τους 2016-’17 Warriors του 73-9.

Kάπου εκεί μεσολάβησε μια ιδιαίτερη περίοδος στη ζωή του Kareem (πλέον): η σχέση του με τον Bruce Lee. Την περίοδο ανάμεσα στην τηλεοπτική του περίοδο με το “The Green Hornet” και την κινηματογραφική του καριέρα, δηλαδή το 1967, ο σταρ του καράτε άνοιξε τη δική του σχολή, όπου δίδασκε την πολεμική τέχνη που επινόησε, το Jeet Kune Do στο Λος Άντζελες. Καθώς σύντομα άρχισε να προσελκύει ακόμα και ηθοποιούς, όπως τον James Coburn, μια μέρα ο Lee άνοιξε την πόρτα και είδε έναν νέο 45 εκατοστά ψηλότερο να θέλει να γίνει μαθητής του. Από αυτή τη γνωριμία, δημιουργήθηκε μια καλή φιλία, για την οποία ο Kareem αναφέρει τον Bruce ως “kindred spirit”, σε σημείο που ο Bruce Lee κάλεσε τον Kareem στο Hong Kong το ’71 να υποδυθεί τον «κακό» Hakim στο “Game of Death”. Η ταινία φυσικά, ως γνωστόν, έμεινε ανολοκλήρωτη ουσιαστικά, λόγω του πρόωρου θανάτου του πρωταγωνιστή, αλλά ευτυχώς μας έχουν μείνει υπέροχα καλτ πλάνα.

Αμέσως πριν την έναρξη της σεζόν 1974-75, ο Kareem ζήτησε με τον ατζέντη του μυστική συνάντηση από τον Embry. Το αίτημα ήταν προφανές: trade. Όσο κι αν ο Embry του πρότεινε να γίνει ότι λαχταράει η καρδιά του για να μείνει στους Bucks, ο Abdul-Jabbar είχε κλείσει μέσα του το ζήτημα. Με πολλή ευγένεια, αρνήθηκε και ζήτησε να το χειριστούν όλες οι πλευρές διακριτικά, για να μη στεναχωρηθεί ο λαός των Bucks. Δεν ήταν τόσο η στασιμότητα της ομάδας λόγω κορεσμού και τραυματισμών ή η απόσυρση του Robertson, που άφηνε την ομάδα λιγότερο ανταγωνιστική. Ο Kareem ήθελε να πάει κάπου που να έχει πράγματα να δει, να διαβάσει και να κάνει, μουσουλμανικές κοινότητες να συναναστραφεί, εμπειρίες που να θέλει να επαναλάβει: Νέα Υόρκη ή Λος Άντζελες.

Στο πρώτο ίσως trade που μια ομάδα πήρε τον MVP και η άλλη ομάδα… όλη την άλλη ομάδα, οι Bucks παρέλαβαν τους Elmore Smith, Junior Bridgeman, Brian Winters και David Meyers και οι Lakers τον Kareem Abdul-Jabbar. Το trade γενικά, δοθέντων των συνθηκών, δεν ήταν τόσο κακό, αφού για παράδειγμα, ο Bridgeman πρόσφερε πολλά στους Bucks μέχρι την απόσυρση της φανέλας του το 1988. Από την άλλη, όμως, αν λάβει κάποιος υπόψη έστω τους 32.744 πόντους που άθροισαν στις καριέρες τους οι τέσσερις, έξι χιλιάδες λιγότερους από τον Kareem, τότε διαπιστώνει τη διαφορά τεσσάρων καλών πολεμιστών με έναν “godman”.

Στο LA, λίγοι θα θυμούνται τα πρώτα χρόνια του Kareem. MVP χρονιές από την αρχή, απουσία ή μικρή τύχη στα playoffs και ένα μεγάλο upset στους Τελικούς Δύσης το ’77 από το underdog και τελικά, πρωταθλήτρια ομάδα των Blazers του Bill Walton. Μάλιστα, έφτασε στο σημείο, μέσα στο χάος των “seventies” να μπει ακόμα κι αυτός στη συνομοταξία «κακομαθημένοι άξεστοι μαύροι, που παίρνουν ναρκωτικά, πλακώνονται στο ξύλο και κανένα κανάλι δεν πληρώνει για να τους δείξει» της κυρίαρχης αφήγησης. Αφορμή για ένα ακόμα ρατσιστικό ξέσπασμα εκ μέρους των διψασμένων ΜΜΕ ήταν η πρεμιέρα, όταν, αφού έφαγε μια ύπουλη «καλώς σας βρήκα» αγκωνιά από τον rookie Kent Benson των Bucks στο μόλις δεύτερο λεπτό του ως επαγγελματίας, ανταπέδωσε με ένα ωραιότατο «καλώς ορίσατε» κροσέ – μια ευγενική χορηγία ενός #1 pick των Bucks προς ένα άλλο. Η λίγκα δεν τιμώρησε τον Kareem, γιατί έσπασε το χέρι του και έμεινε έξω δύο μήνες – η μία από τις μόλις δύο φορές συνολικά στην καριέρα του που έχασε πάνω από δέκα παιχνίδια.

Kαι φυσικά, δεν μπορούμε να ξεχνάμε ότι δύο μήνες μετά, o Kareem ήταν εκεί, ακόμα κι αν κράταγε μερικούς Rockets μακριά από τον αφηνιασμένο Kermit Washington. Ανεπιτυχώς…

Επομένως, όταν ακούτε ότι «ο Magic και ο Bird έσωσαν το ΝΒΑ» σημαίνει πως σταμάτησαν να χύνουν δάκρυα υποκρισίας και ρατσιστικού καθωσπρεπισμού τα κυρίαρχα ΜΜΕ ότι «Ω ΘΕΕ ΜΟΥ ΑΥΤΗ Η ΒΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΚΤΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ!», την ίδια ώρα που βεβαίως πούλαγαν αφειδώς «ματσίλα». Αυτό που όντως ισχύει, ωστόσο, είναι πως την καριέρα του Kareem έσωσε ή ορθότερα, την έκανε ξανά relevant στο mainstream, η θετική παρουσία του Magic Johnson. Αυτή που τον έριξε ως rookie στην αγκαλιά του σαστισμένου Kareem, όταν στο πρώτο ματς της σεζόν 1979-80, έβαλε το skyhook στη λήξη χαρίζοντας τη νίκη επί των αδιάφορων Clippers.

Σε συνδυασμό με το ξεκαρδιστικό “Airplane!”, ο Kareem, από εκεί που φαινόταν ο “who gives a shit” μόνιμος alpha dog μιας λίγκας που ακολουθούσε πορεία καθοδικού σπιράλ προς την απαξίωση, έγινε ο ώριμος Ozymandias – ένας θεάνθρωπος, με κοσμικές δυνάμεις, αδύναμος να εκφράσει συναισθηματική εξοικείωση, αλλά με μια παράξενη έγνοια για την ανθρωπότητα και μια απλή αστεία πλευρά.

Συνοψίζοντας τα πρώτα δέκα χρόνια Kareem Abdul-Jabbar στο NBA: μέχρι να ακουμπήσει στον ώμο του Magic Johnson για να επανεισαχθεί διακριτικά στην mainstream κουλτούρα μέσω μιας slapstick κωμωδίας, ο Lew Alcindor μπορεί να είχε κερδίσει πρωτάθλημα στο Milwaukee με μια από τις καλύτερες ομάδες και συμπαίκτη έναν από τους πέντε πιο efficient και versatile PGs όλων των εποχών που τον έφερε στην πόλη ο κολλητός του στο κολέγιο και αργότερα πρώτος μαύρος GM στη λίγκα, αλλά ζητούσε μεταγραφή, αφού προτιμούσε κάπου να ζεσταίνεται, να εξασκεί το Ισλάμ και να έχει κάτι ενδιαφέρον να κάνει, όπως π.χ. να τις παίζει με άλλους παίκτες του ΝΒΑ ή να γυρίσει καμιά ταινία, αντί να ξεμείνει κάπου που τον έφερε η μοίρα επειδή η δεκάρα έστριψε έτσι και όχι αλλιώς και επειδή ο πρώτος στη σειρά των «δεινόσαυρων» του ΝΒΑ ήταν άμπαλος διοικητικός.

Α μπα; Σας φαίνεται συναρπαστικός τώρα ο «βαρετός»;

O τελευταίος λόγος

Well, it feels good, you know, to know that you’re not dead… you know, to have people throw dirt at my face. It’s good to know that was a little premature.

– Kareem Abdul – Jabbar, δηλώσεις μετά τον δεύτερο τελικό, 1985

Στα μέσα της δεκαετίας του ’80, οι Lakers ήταν πλέον οριστικά η ομάδα του “Showtime”, του Magic και του Pat Riley και δημιουργούσε συνθήκες μετάβασης με τους Worthy, Scott σε μια ομάδα που θα κυριαρχούσε για την επόμενη δεκαετία. Σε αυτή την μετάβαση και στο γρήγορο pace των “Showtime Lakers” οι δύο τελευταίοι ήταν το μέλλον, ο Magic και ο Michael Cooper το παρόν και ο Kareem, ο Jamaal Wilkes και ο Bob ΜcAdoo το παρελθόν. Στους τελικούς του ’84, του ’85 και του ’87 κόντρα στους Celtics, ο Kareem ήταν 37, 38 και 40 χρονών.

Όμως, σε συνδυασμό με την ταχύτητα του (για την ακρίβεια, την εξαιρετική σβελτάδα και συγχρονισμό σκέψης-κίνησης παρά την καθαυτή μηχανική ταχύτητα) και φυσικά την κυριαρχική παρουσία του στην άμυνα, ο Kareem μπόρεσε να προσαρμοστεί άψογα σε συνθήκες, όχι εκ των προτέρων αντίστοιχες με την ηλικία ή το στιλ του, είτε στην λίγκα είτε στην ίδια την ομάδα του – άλλες φορές, εγγυόμενος ότι θα ξεκινήσει, μετά από κόψιμο ή rebound, τον αιφνιδιασμό του Magic και άλλες φορές, ότι θα τον τελειώσει κιόλας.

Απέναντι στους Celtics δε έβρισκε μια πανύψηλη frontline, ίσως την καλύτερη της Ιστορίας, στελεχωμένη από τους Robert Parish, Kevin McHale, Larry Bird και Bill Walton, οπότε μπορεί κάποιος να ισχυριστεί πως ήταν έξτρα απαραίτητος.

Τα καλά νέα, όμως, σταματούσαν εκεί. Βλέπετε, οι Lakers είχαν μπει στη σύγκρουση των δυναστειών χαλαρά: ένιωθαν ότι ήταν η καλύτερη ομάδα, της οποίας το παιχνίδι νομοτελειακά θα ηγεμόνευε. Οι Celtics, από την άλλη, επιχείρησαν να αναβιώσουν την “blue collar” ανάμνηση των Βοστωνέζων που γεννήθηκαν απόγονοι εργατών μεταναστών και έγιναν μικροαστοί των προαστίων: θα έκαναν τα πάντα για να νικήσουν. Έτσι, οι «Κέλτες» είχαν σκοπό να δώσουν στους Lakers να καταλάβουν ότι αυτή η σειρά δεν θα την κέρδιζε το ταλέντο ή η φινέτσα αλλά η σωματική και πνευματική σκληράδα, ως γνήσιοι πρόδρομοι των μετέπειτα Pistons και Knicks σε ότι αφορά πως μεταχειρίζονταν τα “do or die” παιχνίδια.

Ότι έχετε στο μυαλό σας, από τους “Bad Boys” Pistons μέχρι τους “Grit’n’Grind” Grizzlies ξεκινούν εδώ, αυτή τη στιγμή – και για την ακρίβεια στο Game 4 των Τελικών του 1984, όπου και οι Celtics αποφάσισαν να κάνουν το ματς και τη σειρά ροντέο. Ο Larry Bird ήταν αυτός που έριξε μια ωραιότατη πισινή στον Michael Cooper μετά από καλάθι του και άλλη μια combo μαζί με μια σφαλιάρα στον Kareem σε μια διεκδίκηση rebound, ενώ o McHale κατεδάφισε τον Kurt «Ραμπίδη» Rambis σε έναν αιφνιδιασμό.

(1984) Kevin McHale clotheslines Kurt Rambis to the floor during the NBA Finals.

"It's part of the game." pic.twitter.com/vacTXa4IVc

— Timeless Sports (@timelesssports_) February 25, 2018

Παρότι οι Lakers βρέθηκαν μπροστά πέντε πόντους μπροστά με ένα λεπτό να απομένει και 2-1 μπροστά στη σειρά (συμπεριλαμβανομένων ένα “break” στο Boston Garden στο Game 1 και μια ξεγυρισμένη τριαντάρα στο Game 3), οι φινετσάτοι σούπερσταρ τους λύγισαν και το ματς έκανε φτερά. Ο Magic έκανε ένα λάθος στην τελευταία επίθεση της κανονικής διάρκειας και έχασε δύο κρίσιμες βολές στην παράταση, τόσες έχασε και ο Worthy, ενώ ο Kareem, με δύο φάουλ στα τελευταία δευτερόλεπτα πριν τις δύο παρατάσεις, άφησε τους Lakers να τις παίξουν χωρίς τις υπηρεσίες του.

Το ψυχολογικό edge που δημιούργησαν οι Celtics κόντρα στο ρεύμα της σειράς έφερε φυσικά την υπογραφή του “Larry Legend”, είτε μιλάμε για το bullying στους «Λιμνάνθρωπους» είτε για την απόδοση (29 πόντοι, 21 rebounds). To punchline στην γενικότερη παρουσία του Bird. Όταν, πολλά χρόνια αργότερα, στο ντοκιμαντέρ “Celtics/Lakers: Best of Enemies” τον ρώτησαν για το φάουλ που ο McHale κόντεψε να αποκεφαλίσει τον Ραμπίδη, απάντησε γελώντας:

«Ε από εκεί ξεκίνησε όλο το flopping. Δεν τον χτύπησε καν τόσο δυνατά ο Kevin».

Κι αν οι Lakers δεν το είδαν καν να έρχεται στον τέταρτο τελικό, στον πέμπτο θα πρέπει να έπαθαν σοκ. Σκεφτείτε να έχετε φάει το ξύλο της αρκούδας και δύο μέρες μετά να παίζεις στη Βοστώνη, με τους μόνιμα μισομεθυσμένους Celtics fans σε κατάσταση αμόκ και το κυριότερο – με την πόλη να διανύει κύμα καύσωνα, η θερμοκρασία μέσα στο παλιό “Boston Garden”, που δεν είχε air-condition, έφτασε τουλάχιστον στους 36 °C! Στο θρυλικό “Heat Game“, η ζέστη ήταν τόσο αφόρητη που ο διαιτητής Hugh Evans αφυδατώθηκε και αντικαταστάθηκε στο ημίχρονο από τον John Vanak και ο 37χρονος Kareem και ο 33χρονος McAdoo στον πάγκο έβαλε μάσκα οξυγόνου, γιατί του είχαν τελειώσει οι ανάσες¹⁵⁾Λίγα πράγματα, ωστόσο, μπορούν να συγκριθούν με το σκηνικό στα 6’15” του παρακάτω βίντεο. Οι Celtics έχουν κερδίσει και στις κερκίδες, περιτριγυρισμένος πιθανότατα από το περισσότερο γυμνό δέρμα ever σε αγώνα μπάσκετ λόγω καύσωνα, o θεριακλής Βοστωνέζος ανάβει τσιγάρο.

Μετά τον αγώνα και την χειρότερη εμφάνιση του στη σειρά (19 πόντοι με 7/25 σουτ), ο “Cap” περιέγραψε τις συνθήκες ως εξής:

«Προτείνω να πάτε σε μια κοντινή σάουνα, να κάνετε 100 push-ups με όλα σας τα ρούχα και μετά να τρέξετε πάνω κάτω για 48 λεπτά. Το παιχνίδι ήταν σε αργή κίνηση. Ήταν σαν να τρέχουμε σε βούρκο.»

Ως απάντηση, ο Bird δεν πρόσφερε μόνο μια αποστομωτική εμφάνιση (34 πόντους, 17 rebounds, 15/20 σουτ), αλλά και μια αποστομωτική ατάκα:

«Λατρεύω να παίζω στη ζέστη. Απλώς τρέχω πιο γρήγορα και δημιουργώ δικό μου αέρα».

Με τους Celtics να τελειώνουν τη σειρά στα επτά παιχνίδια, κάνοντας το 8/8 σε Τελικούς απέναντι στους Lakers, τον Bird να κερδίζει το Finals’ MVP¹⁶⁾27,4 ppg, 14 rpg, 3,6 apg, 2,1 spg, 1,1 bpg, 48,4 FG% και 84,2 FT%, τον Magic Johnson να αμφισβητείται (και να τον κοροϊδεύουν οι Celtics fans ως “Tragic Johnson”) και τον Kareem, παρά την εξαιρετική γενικά σειρά του¹⁷⁾26,6 ppg, 8,1 rpg, 4,4 apg, 1,7 spg, 2,1 bpg, 48,1 FG% και 67,9 FT% να βαδίζει προς τα 38 του, ο τελευταίος έβλεπε την σεζόν 1984-85 ως μεταίχμιο. Και την τραγική εμφάνιση των Lakers στο πρώτο παιχνίδι της “repeat” σειράς το καλοκαίρι του 1985, στο γνωστό και ως “Memorial Day Massacre” (συντριβή με 147-114, η μεγαλύτερη διαφορά σε μεταξύ τους τελικούς μετά το 131-92 στο Game 6 το 2008) ξεπέρασε μόνο η τραγικότερη εμφάνιση του Abdul-Jabbar: 12 πόντοι με 6/11 σουτ και 3 rebounds σε μόλις 22′, με τη Βοστώνη να υπερτερεί κιόλας στα «σκουπίδια» 48-35.

Ο Kareem φαινόταν σαν να είχε γεράσει απότομα σε αυτό το πρώτο παιχνίδι και ο Τύπος έκανε πανηγύρι κηρύττοντας τον «γέρο» και «τελειωμένο». Την αμέσως μέρα, ο “Cap” παρότρυνε τον Riley να τον πιέσει, να τον τσιγκλίσει, να του φωνάξει. Σαν να μην έφτανε αυτό, ο Abdul-Jabbar φώναξε τον κύριο Alcindor τον πρεσβύτερο να μπει και να κάτσει μαζί του στο λεωφορείο της αποστολής, προκειμένου να τον βοηθήσει να συγκεντρωθεί¹⁸⁾Στο οποίο, ο James Worthy αρχικά αντέδρασε αμίμητα: “Dude, you’re the oldest guy on the team! Why you’re riding with your dad?”.

Αποτέλεσμα;

“Break” των Lakers στο δεύτερο παιχνίδι, με 30 πόντους, 17 rebounds, 8 assists, 3 κοψίματα, 15/26 σουτ και ειλικρινά, ένα σωρό καρφώματα στη μούρη του McHale – όλα αυτά σε 42′ του KAJ.

Τέσσερις νίκες των Lakers στα επόμενα πέντε παιχνίδια, με 28,4 ppg, 10,2 rpg, 6 apg, 1,2 spg και 1,6 bpg, με 61% στα σουτ και 76,9% στις βολές σε 38 σχεδόν λεπτά συμμετοχής του KAJ σε αυτά.

Πρωτάθλημα για τους Lakers, το πρώτο που κατακτούσαν απέναντι στους Celtics και το πρώτο που κατακτά φιλοξενούμενη ομάδα μέσα στο Boston Garden, με τον KAJ να γίνεται στα 38 χρόνια και 54 ημέρες ο γηραιότερος MVP Τελικών μέχρι σήμερα, 14 ολόκληρα χρόνια μετά το πρώτο βραβείο του¹⁹⁾Hold that thought….

The following two tabs change content below.

• Bio
• Latest Posts

Aris Tolios

Αναγνώστης του The Ball Hog, βρέθηκε σε αυτό επειδή είχε μπάρμπα στην Κορώνη, για να προσθέσει το τελευταίο λιθαράκι γραφικότητας. Έχει αγαπήσει με τη σειρά τους Suns, τους Sonics, τους Knicks, τους Clippers, τους Mavericks, τους Warriors και τους Hornets, αλλά πιο πολύ θα παραμένει ταγμένος στη Δύση (και ειδικά στην Pacific). Φτερνίζεται λέξεις σε χιλιάδες και νιώθει περήφανος που σε κάθε κείμενο, η πλατφόρμα του επισημαίνει πως οι προτάσεις του παραείναι μεγάλες. Έχει σταματήσει να ανησυχεί και έχει μάθει να αγαπά τον αναπόφευκτο υποκειμενισμό και ζει για να περνάει καλά, διαβάζοντας μεγάλα κείμενα. Γράφει για τον εαυτό του στο τρίτο ενικό.

Latest posts by Aris Tolios (see all)

• Ντέρμπι στην «Μπάσκετ Σίτι»: μια τοιχογραφία - May 13, 2022
• HogWatch: Winning Time (Part II) - April 8, 2022
• HogWatch: Winning Time (Part I) - March 21, 2022
• Playoff Playlist VII: 47 χρόνια σκλάβοι - July 5, 2021
• Playoff Playlist VI: Η εποχή των δεινοσαύρων - July 3, 2021